🐉 Darowizna W Rachunku Przepływów Pieniężnych

vademecum księgowego, prowadzenie ksiąg rachunkowych, księgi podatkowe. Prowadzenie ksiąg rachunkowych. Sporządzanie sprawozdania finansowego. Księga przychodów i rozchodów. Aktualnie jesteś: Sporządzamy sprawozdanie finansowe za 2017 r. - wybrane zagadnienia RACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH - według załącznika nr 1 do ustawy o Objaśnienie struktury środków pieniężnych przyjętych do rachunku przepływów pieniężnych, a w przypadku gdy rachunek przepływów pieniężnych Czym jest rachunek przepływów pieniężnych (cash flow)? Dlaczego jest tak istotny? Czy warto go wykonywać prowadząc firmę, nawet jeśli nie trzeba?Nauka ekonom Przy sporządzaniu rachunku zysków i strat mogą być popełniane błędy, które można podzielić na: · błędy prezentacyjne, które nie mają wpływu na wielkość wyniku finansowego. Do błędów mających wpływ na wielkość wyniku finansowego możemy zaliczyć zdarzenia, które naruszają nadrzędne zasady rachunkowości. Tabela 1. Metoda pośrednia w rachunku przepływów pieniężnych działalności operacyjnej polega na tym, że wynik finansowy netto roku obrotowego koryguje się o pozycje niepowodujące zmian stanu środków pieniężnych lub ich ekwiwalentów, jak też o wyniki innych działalności niż operacyjna oraz elementy pieniężne wyniku, które zalicza W rachunku przepływów pieniężnych za 2015 r. sporządzonym metodą pośrednią, w przepływach inwestycyjnych, spółka wykaże jedynie różnice kursowe, które zostały naliczone przy rozliczeniu pierwszej raty, ze względu na fakt zrealizowania różnic kursowych poprzez zapłatę. w nim uproszczenia, m.in. w rozrachunkach pominięto podatek od towarów i usług. ∑ Wszystkie dane wyrażone są w złotych. ∑ Pominięto pozycje sprawozdania, które nie wystąpiły (zachowano numerację pozycji rachunku przepływów pieniężnych z załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości). PASYWA 31.12.201X Rok poprzedni Zmiana Przygotowanie rachunku przepływów pieniężnych (cz. I) Wszystko o podatkach, rachunkowości i prawie pracy. ISSN 2083-9618. Ostatnia aktualizacja: 30.10.2023 r., godz. 11:55 Ilość wizyt z ostatnich 30 dni: 49.583 Biuro Obsługi Klienta: tel. 95 720 85 40 Formularz kontaktowy » Pomoc techniczna ». Korzyści z zastosowania rachunku przepływów pieniężnych Praktyczne zastosowanie wskaźników cash flow pozwala nie tylko precyzyjnie określić bieżący stan finansowy firmy, ale także daje możliwość dokładnego przewidywania, jaki wpływ na kondycję przedsiębiorstwa będzie mieć podjęcie danego projektu lub po zaplanowaniu I. ZASADY SPORZĄDZANIA RACHUNKU PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH. 1. Jednostki zobowiązane do sporządzania rachunku przepływów pieniężnych. Jak wynika z treści art. 45 ust. 3 ustawy o rachunkowości, rachunek przepływów pieniężnych jest obowiązkowym elementem sprawozdania 2. Zakres danych prezentowanych w rachunku przepływów W Dzienniku Urzędowym Ministra Finansów ukazała się nowelizacja Krajowego Standardu Rachunkowości nr 1 „Rachunek przepływów pieniężnych”. Nowelizacja KSR 1 „Rachunek przepływów pieniężnych” w Dzienniku Urzędowym Ministra Finansów z 24 czerwca 2010 r. Nr 6, poz. 25. Ponieważ KSR 1 był pierwszym Krajowym Standardem Czy amortyzację uwzględnia się w rachunku przepływów pieniężnych? Źródło: Zeszyty Metodyczne Rachunkowości nr 24 (528) z dnia 20.12.2020, strona 16 - Spis treści » Dział: Rachunkowość finansowa lUcCs. Rachunek przepływów pieniężnych Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej Działalność operacyjna jest to podstawowa działalność przedsiębiorstwa. Jest to przede wszystkim działalność polegająca na produkcji i sprzedaży produktów lub usług klientom. Dzięki wyodrębnieniu tej grupy jako pierwszej w rachunku przepływów pieniężnych uwidoczniona jest skuteczność przedsiębiorstwa w generowaniu przepływów pieniężnych z działalności podstawowej, bez uwzględnienia transakcji mających charakter jednorazowy (jak sprzedaż lub zakup środków trwałych) lub niezwiązanych z podstawową działalnością, takich jak przepływy związane z finansowaniem przedsiębiorstwa lub jego działalnością inwestycyjną. Do przepływów z działalności operacyjnej zalicza się przede wszystkim: Przepływy ze sprzedaży dóbr i usług, Wypływy z tytuły zapłaty dostawcom za dostawy towarów i materiałów, Wypłaty wynagrodzeń dla pracowników, Wypływy z tytułu podatków i opłat. Przepływy pieniężne z działalności inwestycyjnej Przepływy pieniężne z działalności inwestycyjnej to przede wszystkim: Zakup i sprzedaż środków trwałych, Udzielanie pożyczek oraz otrzymywanie ich spłat, Zakup i sprzedaż udziałów i akcji innych podmiotów gospodarczych. Przepływy pieniężne z działalności finansowej W tej sekcji znajdują się jedynie przepływy pieniężne związane z finansowaniem przedsiębiorstwa, czyli przede wszystkim: Przychody z emisji udziałów i akcji, Przychody z emisji papierów dłużnych, Wypływy z tytułu wypłaty dywidend, Wypływy z tytuły wykupu akcji własnych przedsiębiorstwa, Wypływy z tytułu spłaty pożyczek i kredytów. Inne koncepcje rachunkowości Jakie są najczęstsze błędy, popełniane podczas sporządzania rachunku przepływów pieniężnych? Jak ich uniknąć? Na co zwrócić szczególną uwagę? Rachunek przepływów pieniężnych jest jednym z elementów sprawozdania finansowego, który w połączeniu z innymi jego elementami, dostarcza informacji umożliwiających użytkownikom sprawozdania ocenę zmian w aktywach netto jednostki, jej struktury finansowej (łącznie z płynnością i wypłacalnością) oraz zdolności jednostki do oddziaływania na wysokość i okres wystąpienia przepływów pieniężnych, w celu przystosowania się do zmieniających się warunków rynkowych i możliwości. Informacje zawarte w rachunku przepływów pieniężnych pozwalają na prawidłowe przewidywanie wystąpienia przepływów pieniężnych w przyszłości, a zarazem umożliwiają sprawdzenie dokładności uprzednich przewidywań. Nie wszystkie jednostki stosujące przepisy ustawy o rachunkowości są jednak zobowiązane do sporządzania rachunku przepływów pieniężnych. Obowiązek taki posiadają podmioty, których sprawozdanie finansowe, zgodnie z art. 64 ust. 1 Ustawy o rachunkowości (dalej UoR), podlega obowiązkowi corocznego badania przez biegłego rewidenta. Należy jednak zaznaczyć, że nawet w przypadku tych jednostek, których sprawozdania finansowe podlegają obowiązkowemu badaniu, możliwe są zwolnienia z obowiązku sporządzania rachunku przepływów pieniężnych. Zgodnie z UoR zwolnienie takie dotyczy podmiotów posiadających status jednostki małej i mikro. Warunkiem koniecznym umożliwiającym zastosowanie przewidzianych uproszczeń dla jednostek małych i mikro jest nie tylko zachowanie określonych w UoR progów przychodów, sumy bilansowej i liczby pracowników, ale również podjęcie przez organ zatwierdzający (np. zgromadzenie wspólników w spółce z decyzji w sprawie sporządzania uproszczonego sprawozdania finansowego. W artykule przedstawiono kilka najczęściej popełnianych błędów, jakie można popełnić podczas sporządzania rachunku przepływów pieniężnych oraz porady, jak ich uniknąć. Każda osoba sporządzająca przepływy pieniężne powinna przed rozpoczęciem prac przejrzeć poszczególne pozycje sprawozdania finansowego na początek i koniec okresu, za który będzie go sporządzała oraz zastanowić się, czy w tym okresie nie wystąpiły sytuacje opisane poniżej, jak np.: aport w postaci zapasów, środków trwałych, zwiększeń środków trwałych niepociągających za sobą przepływu pieniądza, np. nabycie środków trwałych w postaci leasingu finansowego, otrzymanej darowizny w postaci środków trwałych lub ujawnienie nowych środków trwałych podczas inwentaryzacji, kompensat należności i zobowiązań, występowanie należności lub zobowiązań inwestycyjnych. Właściwa znajomość wszystkich operacji gospodarczych występujących w spółce oraz dobrze przygotowana dokumentacja są podstawą i punktem wyjścia przy prawidłowym sporządzeniu rachunku przepływów pieniężnych. Błędy najczęściej popełniane przy sporządzaniu rachunku przepływów pieniężnych Błąd 1: Błędne wyłączenia Błędne wyłączenia z działalności operacyjnej – zdarza się, że osoby sporządzające rachunek przepływów pieniężnych zapominają o wyłączeniu operacji, które mają charakter niepieniężny, np. zmiana stanu zapasów na skutek otrzymania lub przekazania wkładu niepieniężnego (aportu) w postaci składników zapasów, nabycie składników aktywów poprzez przejęcie bezpośrednio z nimi związanych zobowiązań lub drogą leasingu finansowego, zmiany stanu należności i zobowiązań inwestycyjnych, np. nieopłacone zakupy i sprzedaż środków trwałych, kompensaty należności i zobowiązań handlowych, konwersja zobowiązania na kapitał (fundusz) własny i należności na udziały. Należy pamiętać, że przyczynę różnicy między zmianą stanu pozycji bilansowych wykazaną w bilansie i rachunku przepływów należy wyjaśnić w dodatkowych informacjach i objaśnieniach, zgodnie z załącznikiem numer 1 pkt 4 dodatkowych informacji i objaśnień UoR. Przykłady: W bieżącym okresie spółka XYZ dokonała podwyższenia kapitału zakładowego o kwotę 800 tys. zł (w tym gotówką 200 tys. zł, aport w postaci zapasów 600 tys. zł). W takim przypadku osoba sporządzająca CF powinna skorygować „Zmianę stanu zapasów” o kwotę 600 tys. zł oraz w pozycji wpływy z działalności finansowej „Wpłaty netto z wydania (emisji akcji) i innych instrumentów finansowych kapitałowych oraz dopłat do kapitału” wykazać kwotę 200 tys. zł. W spółce XYZ w 2018 r. wystąpiły następujące operacje: dokonano kompensaty należności z tytułu dostaw ze zobowiązaniami z tytułu dostaw w kwocie 300 tys. zł, dokonano kompensaty należności z tytułu dostaw od spółki matki z zobowiązaniem z tytułu dywidendy w kwocie 800 tys. zł, dokonano kompensaty należności z tytułu dostaw z odsetkami od pożyczki otrzymanej od spółki matki w kwocie 50 tys. zł,w ramach uregulowania należności z tytułu dostaw jednostka otrzymała samochód o wartości 85 tys. zł. Osoba sporządzając rachunek przepływów pieniężnych powinna przeanalizować powyższe operacje i stwierdzić, że: ( 1 ) kompensata spowodowała spadek wartości należności oraz spadek wartości zobowiązań, w związku z tym powinna odpowiednio skorygować zmiany stanu należności i zobowiązań, ( 2, 3 ) kompensata należności z działalności operacyjnej ze zobowiązaniem z działalności finansowej wymaga wyeliminowania. Spółka powinna skorygować zmianę stanu należności oraz pamiętać, że spłata zobowiązań z tytułu dywidendy i odsetek nie miała charakteru pieniężnego. W związku z tym kwoty te nie powinny być ujęte odpowiednio w pozycji „Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli” oraz w pozycji „Odsetki”. W pozycjach tych wykazujemy tylko wydatki z działalności finansowej związane z przepływem pieniądza, ( 4 ) otrzymanie środka trwałego w zamian za należność nie jest związane z działalnością operacyjną, ale z działalnością inwestycyjną, więc wymaga wyeliminowania i operacja ta nie będzie ujęta w zmianie stanu należności w rachunku przepływów pieniężnych. Należy również pamiętać, aby wartość tego środka trwałego nie wykazać w pozycji „Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych”, które są prezentowane w wydatkach z działalności inwestycyjnej. Rachunek przepływów pieniężnych zakłada, że zmiana stanu należności i zobowiązań wynika z uregulowania ich w formie pieniężnej. Jednak w praktyce zdarza się, że należności i zobowiązania zostaną zaspokojone w innej formie. Powyższe przykłady wskazują, że w praktyce nie wszystkie operacje wpływające na zmianę stanu należności i zobowiązań będą wykazywane w rachunku przepływów pieniężnych. Głównie są to operacje niepieniężne, które dotyczą innych sfer działalności. Powyższe przykłady oczywiście nie wyczerpują wszystkich przypadków korekt bilansowej zmiany stanu należności i zobowiązań. Osoba, sporządzająca rachunek przepływów pieniężnych, powinna zatem szczegółowo przeanalizować należności i zobowiązania oraz sposób ich uregulowań, tak by wykazać potencjalne transakcje, które będą się składały na wartość korekt. Każdy przypadek eliminacji operacji, powodujący różnice pomiędzy bilansową zmianą stanu należności lub zobowiązań a wykazaną w rachunku przepływów pieniężnych, powinien być opisany w informacji dodatkowej. Wykorzystałeś swój limit bezpłatnych treści Pozostałe 49% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników portalu. Zaloguj się, wybierz plan abonamentowy albo kup dostęp do artykułu/dokumentu. Dla przedstawienia rachunku przepływów pieniężnych w gospodarstwie rolniczym czy ogrodniczym niezbędne jest wyjaśnienie i rozróżnienie kategorii ekonomicznych związanych z nakładami, kosztami, wydatkami i wpływami. Bywa bowiem, że w potocznym rozumieniu nie rozróżnia się trzech pierwszych kategorii i używa ich zamiennie. Oprócz wyjaśnień poszczególnych pojęć, poniżej znajduje się również przykład struktury wpływów oraz wydatków pieniężnych w gospodarstwach sadowniczych. Nakłady oznaczają zużycie siły roboczej, środków trwałych, materiałów, a także środków pieniężnych i wyrażane są w różnych jednostkach naturalnych. Z tego powodu nie można ich sumować. Poszczególne elementy mają określone ceny, stąd zużycie czynników produkcji można sumarycznie wyrazić w mierniku wartościowym. Dochodzimy tym samym do pojęcia kosztów. Koszty są kategorią ekonomiczną, która oznacza wyrażoną w pieniądzu wartość zużytej pracy ludzi, środków trwałych oraz materiałów, usług obcych, a także zaangażowanie środków pieniężnych wynikające z obciążenia jednostki wytwórczej (z tytułu ubezpieczeń, podatków kosztowych, opłat czynszowych, itp.). Koszty związane są z normalną działalnością jednostki, obejmują wszystkie fazy procesu gospodarczego w przedsiębiorstwie, a więc zaopatrzenie, produkcję oraz sprzedaż. Wydatek należy odróżnić od pojęcia kosztów. Ten pierwszy oznacza rozchód środków pieniężnych z kasy lub rachunku bankowego jednostki gospodarczej w związku z zapłatą za określone składniki majątkowe lub usługi, a także regulowanie różnych zobowiązań. Pojęcie to jest szersze od kosztów, ponadto jedne i drugie powstają w różnym czasie. Nie wszystkie wydatki są jednocześnie kosztami. Kosztami nie są na przykład: spłata kredytu bankowego czy uregulowanie zobowiązań z tytułu podatku dochodowego. Ponadto istnieje zazwyczaj rozbieżność między czasem wydatkowania środków pieniężnych, na przykład na zakup nawozów czy środków ochrony roślin, a terminem ponoszenia kosztów z racji zużycia tych materiałów w produkcji. Ruch środków pieniężnych w przedsiębiorstwie czy gospodarstwie odbywa się poprzez wpływy (wpłaty) lub wydatki (wypłaty) gotówki z kasy lub konta bankowego. Nie można postawić znaku równości między przychodem ze sprzedaży a wpływem pieniędzy, podobnie jak nie można utożsamiać kosztów z wydatkami. Przychód ze sprzedaży powstaje w momencie, kiedy produkty są odstawione i zostanie wystawiona faktura za ich sprzedaż. Wystawienie faktury nie jest równoznaczne z zapłatą. Najczęściej sprzedaż odbywa się z odroczonym terminem płatności, stąd wpływy środków pieniężnych z tytułu sprzedaży realizowane są po upływie znacznego czasu. Wpływy (wpłaty) to wszystkie środki pieniężne, które dopływają do kasy gospodarstwa (lub na konto w banku), powiększone o wartość transakcji rozliczonych w formie wymiany naturalnej za produkt, rzecz lub usługę przekazaną partnerowi rynkowemu. Wpływy obejmują także otrzymane kredyty bankowe oraz pożyczki. Saldo przepływu środków pieniężnych (tzw. strumienie pieniężne) jest różnicą pomiędzy wpływami i wydatkami, czyli wpłatami i wypłatami w określonym czasie, zazwyczaj w okresie kwartału lub roku. W gospodarstwie rolniczym można wyróżnić cztery zasadnicze rodzaje strumieni pieniężnych — związane z działalnością operacyjną, inwestycyjną, finansową oraz prywatną (osobistą) właścicieli gospodarstwa. Działalność operacyjna dotyczy podstawowej działalności gospodarstwa rolniczego. Saldo przepływu pieniędzy z tej działalności jest różnicą pomiędzy środkami pieniężnymi otrzymanymi i wydatkowanymi z gospodarstwa. Wpływy obejmują wszelkie wpłaty od odbiorców z tytułu sprzedaży produktów roślinnych, zwierzęcych i działalności ubocznej (np. świadczonych usług rolniczych). Natomiast wypłaty obejmują określone wydatki środków pieniężnych na regulowanie zobowiązań za zakupione nawozy, środki ochrony roślin i inne materiały oraz na usługi produkcyjne, wypłaty wynagrodzeń i świadczeń na rzecz pracowników najemnych, opłacenie podatków, składki ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego oraz inne wydatki gotówkowe (np. zapłacone czynsze za wydzierżawienie na potrzeby gospodarstwa rolniczego obcych środków produkcji). Działalność inwestycyjna związana jest ze zmianami w majątku trwałym i sprowadza się do operacji gotówkowych i bezgotówkowych dotyczących zakupu i sprzedaży takich jego składników jak: maszyny, urządzenia, ciągniki, samochody, komputery czy oprogramowanie, a także papiery wartościowe. Saldo przepływu pieniędzy z działalności inwestycyjnej jest zatem różnicą pomiędzy wpływami i wydatkami odnoszącymi się do składników majątku trwałego. Działalność finansowa obejmuje pozyskiwanie środków finansowych ze źródeł zewnętrznych czyli zaciąganie i spłacanie kredytów bankowych oraz pożyczek, regulowanie odsetek, opłat i prowizji od zaciągniętych pożyczek i kredytów, a także uzyskiwanie oprocentowania z lokat pieniężnych. W rezultacie saldo przepływu środków pieniężnych z działalności finansowej jest różnicą pomiędzy wpływami i wydatkami (wpłatami i wypłatami) odnoszącymi się do kredytów, pożyczek oraz lokat. Działalność prywatna dotyczy wszelkiej pozostałej działalności, która nie ma bezpośredniego związku z gospodarstwem rolniczym, a wynika z więzi gospodarstwa rolniczego i domowego w rolniczych przedsiębiorstwach rodzinnych. Źródła wpływów środków pieniężnych z działalności prywatnej obejmują między innymi zarobkowanie poza gospodarstwem, świadczenia emerytalno-rentowe, otrzymane darowizny oraz spłaty rodzinne. Wydatki związane są z utrzymaniem rodziny, prowadzeniem gospodarstwa domowego, a zatem z zaspokojeniem potrzeb konsumpcyjnych członków rodziny. WIELKOŚĆ I STRUKTURA WPŁYWÓW ORAZ WYDATKÓW PIENIĘŻNYCH W GOSPODARSTWACH (ŚREDNIA Z 34 GOSPODARSTW) W tabeli przedstawiono wielkość i strukturę wpływów oraz wydatków pieniężnych w wybranych gospodarstwach sadowniczych na Lubelszczyźnie. Z zestawienia wynika, że podstawowym źródłem środków pieniężnych jest bieżąca działalność produkcyjna gospodarstwa ogrodniczego, czyli działalność operacyjna obejmująca przychody za sprzedane produkty roślinne, zwłaszcza owoce: jabłka (około 80%), wiśnie i śliwki (około 11,8%) oraz maliny i porzeczki (prawie 9%). Udział wpływów pieniężnych pochodzących z produkcji owoców wynosił średnio 73,5% ogółu wpływów pieniężnych osiąganych przez przeciętne badane gospodarstwo (udział tych wpływów w działalności operacyjnej — 89,8%). Znaczącym źródłem wpływów pieniężnych była działalność prywatna, obejmująca różne przychody spoza gospodarstwa wnoszone przez wszystkich członków rodziny. Były to różne formy aktywności gospodarczej oraz świadczenia socjalne — od pracy zawodowej poza gospodarstwem poprzez emerytury, renty, zasiłki, spłaty rodzinne czy darowizny do przedsiębiorczości w zakresie usług, handlu oraz agroturystyki. Wpływy pieniężne z tych źródeł stanowiły prawie 15% ogólnej kwoty przychodów. Największy wpływ na wielkość i udział strumienia wpływów z działalności prywatnej miały emerytury i renty. Zdecydowanie mniejsze znaczenie w strukturze przychodów pieniężnych miała działalność finansowa. Wpływy z tego źródła były bardzo niskie (2,41%). Tylko niewielka grupa producentów korzystała z kapitału obcego. Spośród 34 badanych gospodarstw 19 producentów nie korzystało w ogóle z kredytów i pożyczek, co świadczy o dużej ostrożności w finansowaniu działalności bieżącej i inwestycyjnej kapitałami obcymi. W strukturze wykorzystania zasobów gotówkowych największy udział osiągnęły kolejno: działalność prywatna i operacyjna, następnie finansowa oraz inwestycyjna. Wydatki na działalność operacyjną wynosiły przeciętnie 38,05%. Główną pozycję w wydatkach działalności operacyjnej zajmowały te na zakup obrotowych środków produkcji (49,9%) oraz opłata najemnej siły roboczej (36,5%). Przeciętnie w badanym gospodarstwie — z ogółu wydatków pieniężnych — co piątą złotówkę przeznaczano na nawozy, środki ochrony roślin i inne materiały produkcyjne, zaś co siódmą — na opłacenie najemnej siły roboczej. Wydatki na działalność inwestycyjną w niewielkim zakresie partycypowały w wydatkach pieniężnych badanej grupy gospodarstw. Na działalność inwestycyjną przeznaczono prawie 6-krotnie mniejsze środki niż na działalność operacyjną — udział finansowania inwestycyjnego wyniósł 6,41% całkowitych wydatków pieniężnych przeciętnego badanego gospodarstwa. Ponadto inwestycje podejmowano tylko w co trzecim gospodarstwie. Większość tych wydatków kierowana była na inwestycje o charakterze modernizacyjnym budowli i specjalistycznych urządzeń chłodniczych. Uwidoczniło się duże zróżnicowanie wydatków na działalność inwestycyjną w poszczególnych grupach obszarowych. Bowiem różnice były prawie 5-krotne — im powierzchnia gospodarstw była większa, tym więcej środków przeznaczano na inwestycje. Wyodrębnione rodzaje strumieni pieniężnych po stronie wpływów i wydatków kształtowały się odmiennie. Podstawowym źródłem wpływów środków pieniężnych była działalność operacyjna (81,77% wpływów), zaś po stronie wykorzystania zasobów gotówkowych działalność prywatna (44,47% wydatków ogółem). W rezultacie dodatnie saldo środków pieniężnych, czyli nadwyżkę wpływów nad wydatkami, osiągnięto z działalności operacyjnej (42 473 zł na jedno gospodarstwo). Pozostałe sfery działalności posiadały ujemne strumienie pieniężne, czyli więcej wydatkowano niż wynosiły wpływy. Ujemne saldo działalności inwestycyjnej wyniosło 3910 zł, finansowej — 6295 zł, a prywatnej — 20 868 zł na jedno gospodarstwo. Widać więc wyraźnie, że to głównie działalność operacyjna wzmacniała siłę finansową i wygospodarowała nadwyżki pieniężne na zabezpieczenie pozostałych potrzeb działalności. Nadwyżka finansowa działalności operacyjnej w 49,2% była przeznaczona na działalność prywatną właściciela gospodarstwa i jego rodziny, w 14,8% — na działalność finansową, w 9,2% — na inwestycyjną, zaś pozostałą część (26,8%) stanowiła akumulacja. Ostateczna kwota nadwyżki pozostająca na następne lata wyniosła średnio 11 400 zł na gospodarstwo. Dr inż. Anna Jargiełło jest pracownikiem AR w Lublinie Prezentujemy Krajowy standard rachunkowości nr 1 "Rachunek przepływów pieniężnych", zgodnie z uchwałą nr 5/11 Komitetu Standardów Rachunkowości z dnia 10 maja 2011 r. w sprawie przyjęcia poprawionego krajowego standardu rachunkowości nr 1 "Rachunek przepływów pieniężnych". Uchwała nr 5/11 Komitetu Standardów Rachunkowości z dnia r. w sprawie przyjęcia poprawionego krajowego standardu rachunkowości nr 1 "Rachunek przepływów pieniężnych"KRAJOWY STANDARD RACHUNKOWOŚCI NR 1 "Rachunek przepływów pieniężnych"I. Cel i zakres stosowania Informacja o przepływach pieniężnych, to jest o zdarzeniach, które spowodowały w jednostce w ciągu okresu objętego sprawozdaniem zmiany stanu środków pieniężnych i ich ekwiwalentów, pozwala użytkownikom sprawozdań finansowych na ocenę:a) źródeł pochodzenia oraz wielkości uzyskanych przez jednostkę środków pieniężnych i ich ekwiwalentów, orazb) kierunków i wielkości ich wykorzystania w toku działalności przez użytkowników sprawozdań finansowych decyzje gospodarcze wymagają określenia:- zdolności jednostki do uzyskiwania wpływów i racjonalnego ich wydatkowania,- okresu, w którym wpływy i wydatki nastąpią, oraz- stopnia pewności wystąpienia przepływów pieniężnych. Rachunek przepływów pieniężnych, w połączeniu z innymi elementami sprawozdania finansowego, dostarcza takich informacji. Umożliwiają one użytkownikom sprawozdania ocenę zmian w aktywach netto jednostki, jej struktury finansowej (łącznie z płynnością i wypłacalnością) oraz zdolności jednostki do oddziaływania na wysokość i okres wystąpienia przepływów pieniężnych, w celu przystosowania się do zmieniających się warunków rynkowych i przepływów pieniężnych ułatwia zarazem porównywanie informacji finansowych przedstawianych przez różne jednostki, ponieważ eliminuje skutki stosowania różnych rozwiązań przy ujęciu operacji i zdarzeń tego samego zawarte w rachunku przepływów pieniężnych pozwalają na prawidłowe przewidywanie wystąpienia przepływów pieniężnych w przyszłości, a zarazem umożliwiają sprawdzenie dokładności uprzednich przewidywań. Są również przydatne do analizy relacji między zyskownością i przepływami pieniężnymi netto Celem niniejszego Krajowego Standardu Rachunkowości, zwanego dalej Standardem, jest określenie szczegółowych zasad sporządzania rachunku przepływów pieniężnych, o którym mowa w art. 48b oraz 55 ust. 2 ustawy z dnia r. o rachunkowości (Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą. Ułatwi to wykazanie w rachunku przepływów pieniężnych poprawnych informacji o źródłach wpływów i kierunkach wydatków oraz zmianach stanu środków pieniężnych i ich ekwiwalentów, jakie nastąpiły w okresie objętym tym rachunkiem oraz pozwoli zapewnić porównywalność treści wykazanych w nim na świadczenia pracownicze na przykładzie nagród jubileuszowychPrzy stosowaniu wyjaśnień zawartych w Standardzie pod uwagę należy wziąć postanowienia ustawy. Zgodnie z ustawą, do sporządzania rachunku przepływów pieniężnych są zobowiązane jednostki, których roczne sprawozdanie finansowe podlega obowiązkowi badania i ogłaszania. Niniejszy Standard określa szczegółowe zasady sporządzania rachunku przepływów pieniężnych, zapewniającego minimalny zakres informacji zawarty w załączniku nr 1 do ustawy. Zawiera również szczególne zasady sporządzania skonsolidowanego rachunku przepływów sporządzania rachunku przepływów pieniężnych przez banki, zakłady ubezpieczeń i inne instytucje finansowe, których dotyczą załączniki nr 2 i 3 do ustawy, postanowienia Standardu stosuje się się, aby jednostki sporządzające rachunek przepływów pieniężnych, mimo że ustawa nie nakłada na nie takiego obowiązku, stosowały również postanowienia niniejszego Treść Standardu jest zgodna z Międzynarodowym Standardem Rachunkowości (MSR) nr 7, z tym że:a) W Standardzie nie omówiono specyfiki rachunku przepływów pieniężnych w bankach, zakładach ubezpieczeń oraz innych instytucjach W Standardzie bardziej szczegółowo niż w MSR 7 określono zasady ujmowania poszczególnych pozycji rachunku przepływów pieniężnych jednostek innych niż banki i zakłady ubezpieczeń, co wynika ze szczegółowości rozwiązań polskiego prawa Standard nie zaleca odrębnego ujawniania w rachunku przepływów pieniężnych informacji dotyczącej przepływów z tytułu podatku dochodowego - minimalny zakres informacji wykazywanych w rachunku przepływów pieniężnych określony w załącznikach do ustawy o rachunkowości nie obejmuje takich informacji - w Standardzie zaleca się włączenie ich jako dodatkowych informacji i objaśnień do rachunku przepływów W przypadku stosowania metody pośredniej ustalania przepływów działalności operacyjnej Standard zaleca korygowanie wyniku finansowego netto, podczas gdy MSR 7 pozwala na korygowanie wyniku finansowego brutto. Ma to wpływ na występowanie lub wartość niektórych korekt Standard zaleca, aby kredyt w rachunku bieżącym oraz w linii kredytowej wykazywać w rachunku przepływów pieniężnych "per saldo", w działalności finansowej. Według MSR 7 niektóre jednostki mogą wykazać zmiany stanu kredytu w rachunku bieżącym jako element działalności operacyjnej lub jako ekwiwalent środków na forum RachunkowośćII. Użyte w Standardzie określenia oznaczają:Środki pieniężne - są to aktywa pieniężne w formie krajowych środków płatniczych, walut obcych i dewiz, znajdujące się w obrocie gotówkowym lub w obrocie następującym za pośrednictwem bieżących rachunków bankowych. Zalicza się do nich gotówkę w kasie oraz depozyty płatne na żądanie;Ekwiwalenty środków pieniężnych - są to te aktywa pieniężne, nie zaliczane do środków pieniężnych oraz inne aktywa finansowe, które charakteryzują się jednocześnie:1) wysokim stopniem płynności, to jest łatwością wymiany na określoną kwotę środków pieniężnych,2) nieznacznym ryzykiem utraty wartości oraz3) krótkim terminem płatności lub wymagalności, nie dłuższym niż 3 miesiące od dnia ich otrzymania, wystawienia, nabycia lub założenia (lokaty);Przepływy pieniężne - są to wpływy i wydatki środków pieniężnych i ich ekwiwalentów w jednostce, jakie nastąpiły w okresie objętym rachunkiem przepływów pieniężnych;Pieniężne koszty i korzyści - są to poniesione przez jednostkę koszty i osiągnięte przychody, które spowodowały w jednostce w okresie objętym rachunkiem przepływów pieniężnych wydatek lub wpływ środków pieniężnych lub ich ekwiwalentów;Działalność operacyjna - jest to podstawowy rodzaj działalności jednostki oraz inne rodzaje działalności, nie zaliczone do działalności inwestycyjnej (lokacyjnej) lub finansowej;Działalność inwestycyjna (lokacyjna) - jest to działalność, której przedmiotem jest nabywanie lub zbywanie rzeczowych aktywów trwałych (środków trwałych, środków trwałych w budowie), wartości niematerialnych i prawnych, długoterminowych inwestycji, w tym inwestycji w nieruchomości i prawa, krótkoterminowych aktywów finansowych (z wyjątkiem środków pieniężnych i ich ekwiwalentów) oraz wszystkie związane z tym pieniężne koszty i korzyści, z wyjątkiem dotyczących podatku dochodowego;Działalność finansowa - jest to działalność, której przedmiotem jest pozyskiwanie innych, niż działalność operacyjna, źródeł finansowania, w tym także zwiększających kapitał (fundusz) własny, lub ich spłata oraz związane z tym pieniężne koszty, w tym prowizje, odsetki i dywidendy, i korzyści, z wyjątkiem dotyczących podatku dochodowego. Wystąpienie przepływów pieniężnych w działalności finansowej powoduje zmiany rozmiarów i relacji kapitału (funduszu) własnego i zadłużenia jednostki (jeżeli jednostka korzysta z obcych źródeł finansowania);Jednostka nadrzędna - jest to jednostka dominująca, wspólnik jednostki współzależnej lub znaczący inwestor;Metody obejmowania danych finansowych jednostek podporządkowanych - jest to metoda konsolidacji pełnej, metoda proporcjonalna oraz metoda praw własności;Skonsolidowane sprawozdanie finansowe - jest to skonsolidowane sprawozdanie finansowe, o którym mowa w art. 55 ust. 1 i 3 ustawy, sporządzane przez jednostkę dominującą;Jednostkowe sprawozdanie finansowe - jest to sprawozdanie finansowe sporządzone, w myśl przepisów rozdziału 5 ustawy, przez jednostkę, której dane finansowe obejmowane są skonsolidowanym sprawozdaniem Przepływy pieniężne i ich W rachunku przepływów pieniężnych jednostka wykazuje przepływy pieniężne, które nastąpiły w okresie sprawozdawczym, w podziale na przepływy działalności operacyjnej, inwestycyjnej i Jedna operacja lub zdarzenie może obejmować różnie klasyfikowane przepływy pieniężne. Dla ujednolicenia podejścia zaleca się, aby pieniężne koszty i korzyści związane z daną operacją lub zdarzeniem były zaliczane do tego samego rodzaju działalności co właściwe zdarzenie (operacja), z którym się wiążą. Na przykład spłata kredytu dewizowego obejmuje zarówno spłatę należności głównej, jak i odsetek, prowizji bankowej oraz zrealizowane różnice kursowe. Kwotę główną kredytu łącznie ze zrealizowanymi różnicami kursowymi zalicza się w każdym przypadku do przepływów działalności finansowej. W przytoczonym przykładzie również odsetki i prowizje klasyfikuje się do przepływów działalności jednak, zgodnie z pkt 10 Standardu, jednostka chciała odsetki i prowizje zaliczyć do przepływów działalności operacyjnej, to w dziale 3 dodatkowych informacji i objaśnień podaje się odpowiednie Jeżeli rozliczany jest pochodny instrument finansowy stanowiący zabezpieczenie określonej pozycji zabezpieczanej, to przepływy pieniężne z tego tytułu zalicza się do rodzaju działalności, do którego zostały lub będą zaliczone przepływy środków pieniężnych wynikające z pozycji zabezpieczanej. Jeżeli z jakichkolwiek przyczyn pochodny instrument finansowy nie może być dalej uznawany za pozycję zabezpieczającą, to wpływy i wydatki z tytułu rozliczenia tego instrumentu zalicza się do przepływów działalności W myśl zawartej w ustawie definicji aktywów pieniężnych aktywa takie, płatne lub wymagalne w ciągu 3 miesięcy od dnia ich otrzymania, wystawienia, nabycia lub założenia (lokaty), zalicza się na potrzeby rachunku przepływów pieniężnych do środków pieniężnych, chyba że ujmuje się je w przepływach z działalności inwestycyjnej. Może zatem wystąpić niezgodność sumy przepływów pieniężnych netto i zmiany stanu środków pieniężnych wynikającej z bilansu (poz. aktywów). W przypadku takim konieczne jest - dla potrzeb rachunku przepływów pieniężnych - przeklasyfikowywanie pewnych składników krótkoterminowych aktywów finansowych do środków pieniężnych. W dziale 3 dodatkowych informacji i objaśnień wyjaśnia się wtedy przyczyny różnic między kwotą zmiany stanu środków pieniężnych: wykazaną w bilansie i wykazaną w rachunku przepływów Inwestycje w aktywa finansowe, zaliczone do kategorii przeznaczonych do obrotu, które charakteryzują się jednocześnie krótkim terminem płatności lub wymagalności (do 3 miesięcy, licząc od dnia ich otrzymania, założenia, wystawienia, nabycia), łatwością wymiany na określoną kwotę środków pieniężnych oraz nieznacznym ryzykiem utraty wartości, zalicza się przeważnie do ekwiwalentów środków pieniężnych. Wydatki na inwestycje w udziały w innych jednostkach (np. akcje), podobnie jak inne inwestycje długoterminowe, wykazuje się zazwyczaj jako składnik przepływów działalności Nie zalicza się do przepływów pieniężnych zamiany środków pieniężnych na ich ekwiwalenty i odwrotnie, gdyż operacje takie stanowią skutki bieżącego zarządzania środkami pieniężnymi przez jednostkę, nie zaś element przepływów z działalności operacyjnej, inwestycyjnej lub Jednostka może uznać, iż przyjęte przy sporządzaniu bilansu zasady klasyfikowania krótkoterminowych aktywów finansowych do środków pieniężnych i innych aktywów pieniężnych są takie same, jak stosowane do określenia środków pieniężnych i ich ekwiwalentów w rachunku przepływów pieniężnych. W dziale 3 dodatkowych informacji i objaśnień podaje się wtedy odpowiednią informację na ten prezentacji przepływów Zgodnie z ustawą rachunek przepływów pieniężnych można sporządzać metodą bezpośrednią lub pośrednią, przy czym określenie "metoda" dotyczy sposobu prezentacji informacji finansowej o przepływach działalności operacyjnej, a nie technikę obliczeń prowadzących do określonego sposobu dotyczące przepływów z działalności operacyjnej prezentuje się metodą bezpośrednią (por. pkt lub pośrednią (por. pkt dotyczące przepływów z działalności inwestycyjnej i finansowej prezentuje się zawsze metodą bezpośrednią. Dlatego dotyczące działalności inwestycyjnej i finansowej zdarzenia i operacje niepieniężne, a więc niepowodujące wpływu lub wydatku środków pieniężnych lub ich ekwiwalentów są wyłączone z rachunku przepływów takich wyłączanych z rachunku przepływów pieniężnych zdarzeń i operacji są:a) nabycie składników aktywów poprzez przejęcie bezpośrednio z nimi związanych zobowiązań lub drogą leasingu finansowego,b) przejęcie jednostki drogą wydania udziałów (akcji) własnych,c) otrzymanie lub przekazanie wkładu niepieniężnego (aportu) w postaci składników aktywów trwałych i zapasów,d) konwersja zobowiązania na kapitał (fundusz) własny i należności na Wyboru metody dokonuje kierownik jednostki, biorąc pod uwagę:a) specyfikę działalności jednostki, oczekiwania użytkowników informacji finansowych, potrzeby zarządu jednostki,b) możliwości uzyskania wiarygodnych danych, jakie zapewnia system komputerowy stosowany w jednostce,c) możliwości rozbudowy ewidencji księgowych dla uzyskania danych niezbędnych do sporządzenia, prezentacji i analizy rachunku przepływów pieniężnych,d) wymogi innych niż ustawa aktów prawnych oraz regulacji wyboru metody daje jednostkom większą swobodę formy prezentacji informacji o przepływach, a tym samym pozwala lepiej uwzględnićspecyfikę działalności oraz możliwości ustalania danych finansowych o określonej do sporządzenia rachunku przepływów pieniężnych metoda stanowi częśćstosowanych przez jednostkę zasad (polityki) rachunkowości i wymaga odpowiedniego zapisu w opisie tych zasad (por. pkt pieniężne W rachunku przepływów pieniężnych wpływy i wydatki dotyczące niektórych operacji mogą być wykazywane w kwotach netto, a więc kompensowane ze większości przypadków wpływy i wydatki wymagają oddzielnego wykazania, gdyż zwiększa to wartość poznawczą rachunku przepływów pieniężnych. W kwocie netto mogą byćwykazywane przepływy pieniężne z działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej, jeżeli:a) wpływy i wydatki następują w imieniu kontrahenta, a zatem gdy przepływy pieniężne odzwierciedlają działalność klienta a nie działalność danej jednostki, mimo że są one rejestrowane w jej przychodach i kosztach (np. refundacje); dotyczy to np. czynszów pobieranych na rzecz właścicieli nieruchomości i im następnie przekazywanych,b) wpływy i wydatki z danego tytułu charakteryzują się szybkim obrotem, dużą wartością i krótkim terminem spłaty; dotyczy to np. udzielonych pożyczek krótkoterminowych o krótszym niż 3 miesiące terminie płatności,c) jednostka posiada ważny prawnie tytuł do kompensaty określonych aktywów i zobowiązań; dotyczy to np. kredytów w rachunku bieżącym, orazd) jednostka rozlicza operację w wartości netto poddanych kompensacie składników aktywów i zobowiązań (lub jednocześnie takie składniki aktywów wyłącza z ksiąg rachunkowych a zobowiązanie rozlicza).IV. Przepływy działalności Przepływy działalności operacyjnej obejmują przede wszystkim skutki pieniężne tych operacji i zdarzeń, które wymagają uwzględnienia przy ustalaniu wyniku finansowego (zysku/straty) ze sprzedaży. Jeżeli jednostka wytwarza określony rodzaj produktów, to w działalności operacyjnej wykazuje się wpływy i wydatki związane z produkcją i sprzedażą tych wyrobów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednostka zajmuje się obrotem towarowym (handlem), to w działalności operacyjnej wykazuje się wpływy i wydatki związane z zakupem i sprzedażą towarów. Jeżeli jednostka zajmuje się leasingiem, to w działalności operacyjnej ujmuje się wpływy i wydatki związane z operacjami leasingu, w tym także finansowego. Jeżeli przedmiotem działalności jednostki jest obrót instrumentami finansowymi, wtedy wpływy i wydatki z tego tytułu są ujmowane jako przepływy działalności operacyjnej. Jeżeli jednostka nie została powołana do obrotu instrumentami finansowymi, a obrót nimi służy do uzyskania przepływów pieniężnych, wtedy zdarzenia takie, bez względu na to czy dotyczą obrotu krótkoterminowymi czy długoterminowymi instrumentami finansowymi, wykazuje się w rachunku przepływów pieniężnych w działalności inwestycyjnej, chyba że instrumenty takie (w przypadku krótkoterminowych) jednostka zalicza do ekwiwalentów środków Jeżeli w akcie założycielskim jednostki określono obszary działalności, w zakresie których w rzeczywistości jednostka dokonuje operacji nieregularnie lub sporadycznie, to jednostka wykazuje przepływy z tego tytułu jako element działalności operacyjnej, inwestycyjnej lub finansowej, odpowiednio do ich treści, w wyodrębnionej Metoda bezpośrednia w rachunku przepływów pieniężnych polega na wykazywaniu podstawowych tytułów wpływów i wydatków działalności operacyjnej jako odrębnych pozycji rachunku przepływów pieniężnych, a następnie ich zsumowaniu do kwoty przepływów pieniężnych netto z działalności W działalności operacyjnej - jeżeli jej przepływy prezentuje się metodą bezpośrednią - wykazuje się w szczególności następujące rodzaje wpływów i wydatków:a) wpływy ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów (łącznie z podatkiem od towarów i usług),b) wpływy z tytułu honorariów, praw autorskich, opłat i innych przychodów operacyjnych,c) wydatki z tytułu zapłaty za dostarczone towary, materiały, surowce, energię i wyświadczone usługi (łącznie z podatkiem od towarów i usług) służące realizacji działalności operacyjnej jednostki,d) wydatki na wynagrodzenia pracowników oraz inne świadczenia na ich rzecz,e) wpływy i wydatki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne,f) wydatki z tytułu podatku dochodowego, innych podatków i opłat o charakterze publicznoprawnym, to jest takich, do których stosują się postanowienia ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) lub wpływy z ich zwrotu,g) wpływy i wydatki z tytułu kontraktów zawieranych w celu nabycia i odsprzedaży instrumentów finansowych, jeżeli są one elementem działalności operacyjnej Informacje finansowe niezbędne do zastosowania metody bezpośredniej można uzyskać:a) bezpośrednio - ze szczegółowej ewidencji księgowej prowadzonej do kont środków pieniężnych i ich ekwiwalentów,b) pośrednio - poprzez korygowanie wartości sprzedaży oraz kosztów działalności operacyjnej o zmiany stanu zobowiązań, należności i zapasów oraz innych pozycji niepieniężnych lub takich, których efekt w postaci przepływów pieniężnych zalicza się do działalności inwestycyjnej bądź W przypadku prezentacji przez jednostkę rachunku przepływów pieniężnych działalności operacyjnej metodą bezpośrednią w dziale 3 dodatkowych informacji i objaśnień ustalenia wymagają korekty, prowadzące do uzgodnienia wartości wyniku finansowego netto i przepływów pieniężnych netto z działalności operacyjnej. W tym celu konieczne jest przedstawienie w dziale 3 dodatkowych informacji i objaśnień przepływów pieniężnych netto z działalności operacyjnej prezentowanej metodą Metoda pośrednia w rachunku przepływów pieniężnych działalności operacyjnej polega na tym, że wynik finansowy netto roku obrotowego koryguje się o pozycje niepowodujące zmian stanu środków pieniężnych lub ich ekwiwalentów, jak też o wyniki innych działalności niż operacyjna oraz elementy pieniężne wyniku, które zalicza się do właściwych rodzajów działalności (inwestycyjnej, finansowej). Przykładem korekty wyniku finansowego netto z tytułu operacji o charakterze niepieniężnym jest wkład niepieniężny przekazany lub otrzymany w postaci Bez względu na rodzaj zastosowanej metody ostateczna wartość przepływów pieniężnych netto z działalności operacyjnej pozostaje taka sama, inne są jednak informacje wykazywane zależnie od przyjęcia jednej z głównych zalet stosowania metody bezpośredniej należy:a) prezentacja struktury wpływów i wydatków z działalności operacyjnej,b) dostarczanie informacji użytecznych przy określaniu przyszłych wpływów i wydatków działalności operacyjnej, które to dane nie są dostępne w razie stosowania metody pośredniej,c) łatwość weryfikowania w obiektywny sposób pozycji i kwot wpływów i głównych zalet metody pośredniej należy:a) dostępność informacji o relacjach zachodzących między wynikiem finansowym netto a przepływami pieniężnymi netto z działalności operacyjnej, w ramach tego samego elementu sprawozdania finansowego, dla celów analiz danych za okresy przeszłe i przyszłe,b) powiązania pozycji rachunku przepływów pieniężnych z pozycjami bilansu oraz rachunku zysków i strat,c) możliwość - w większości jednostek - sporządzenia rachunku przepływów pieniężnych bez większej rozbudowy ewidencji Przepływy działalności Do przepływów działalności inwestycyjnej zalicza się wydatki i wpływy poniesione na zakup (budowę) lub uzyskane ze sprzedaży przez jednostkę aktywów trwałych (z wyjątkiem długoterminowych rozliczeń międzyokresowych oraz należności długoterminowych, jeżeli dotyczą one działalności operacyjnej) oraz inwestycji krótkoterminowych (z wyjątkiem środków pieniężnych i innych aktywów pieniężnych oraz aktywów finansowych zaliczanych do ekwiwalentów środków pieniężnych), a także pieniężne korzyści i koszty prowadzenia tej działalności. Działalność inwestycyjna obejmuje zatem nie tylko wpływy i wydatki dotyczące kategorii klasyfikowanych w bilansie do długo- lub krótkoterminowych inwestycji (z wyjątkiem środków pieniężnych i innych aktywów pieniężnych oraz aktywów finansowych zaliczanych do ekwiwalentów środków pieniężnych), ale również te, które dotyczą środków trwałych, środków trwałych w budowie oraz wartości niematerialnych i Przy sporządzaniu rachunku przepływów pieniężnych nie bierze się pod uwagę czy dany składnik aktywów trwałych został zakupiony w celu obsługi działalności operacyjnej czy osiągania korzyści ekonomicznych wynikających z przyrostu wartości tych aktywów. W obu przypadkach wydatki na jego zakup zalicza się do działalności wykazuje się w rachunku przepływów pieniężnych tych zmian stanu aktywów trwałych i inwestycji krótkoterminowych, które nie powodują w jednostce przepływu pieniężnego (wydatku lub wpływu), jak np. przyjęcia do użytkowania zakończonej budowy lub ulepszenia środka trwałego, nieodpłatnego przejęcia lub przekazania bądźpostawienia w stanlikwidacji środków Do przepływów działalności inwestycyjnej zalicza się w szczególności następujące rodzaje wydatków i wpływów:a) wydatki z tytułu zakupu, montażu, uruchomienia składników środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych, inwestycji w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne, jak też aktywów finansowych,b) wpływy ze sprzedaży środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych, inwestycji w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne, jak też aktywów finansowych,c) wydatki i wpływy z tytułu udzielenia i zwrotu krótko- i długoterminowych pożyczek udzielonych innym jednostkom,d) wydatki z tytułu zaliczek na zakupy dotyczące działalności inwestycyjnej oraz wpływy ze zwrotu tych zaliczek,e) wydatki i wpływy z tytułu pochodnych instrumentów finansowych,f) wydatki i wpływy z tytułu pieniężnych kosztów i korzyści dotyczących wymienionych wcześniej składników działalności inwestycyjnej, np. otrzymane odsetki od lokat, otrzymane Jednostka wykazuje odrębnie tytuły wpływów i wydatków z działalności inwestycyjnej, bez wpływów i wydatków z tytułu należnego i podlegającego potrąceniu naliczonego podatku od towarów i Jeżeli jednostka stosuje metodę bezpośrednią do prezentacji przepływów działalności operacyjnej, to wpływy i wydatki z tytułu podatku od towarów i usług dotyczącego działalności inwestycyjnej - ujmuje umownie - jako przepływy działalności W działalności inwestycyjnej spłaty zobowiązań i należności w walutach obcych wykazuje się łącznie ze zrealizowanymi różnicami Przepływy działalności Do przepływów działalności finansowej zalicza się wpływy i wydatki związane zarówno z pozyskaniem, jak i spłatą własnych i obcych źródeł finansowania, w tym wpływy i wydatki powodujące zwiększenie lub zmniejszenie kapitału (funduszu) własnego, a także stanu udziałów/akcji własnych. Powodują one jednocześnie zmiany rozmiarów i relacji kapitału (funduszu) własnego i zadłużenia w jednostce, przy czym przez zadłużenie rozumie się tu zadłużenie z innych tytułów niż zakupy (materiałów, surowców, towarów, usług) związane z działalnością wykazuje się w rachunku przepływów pieniężnych tych zmian rozmiarów i relacji kapitału (funduszu) własnego i obcego, które nie powodują w jednostce przepływu pieniężnego, jak np. zamiana długu na udział w kapitale (funduszu) Zaciągnięte przez jednostkę kredyty (pożyczki), bez względu na ich przeznaczenie, wykazuje się w działalności finansowej jako pozyskanie obcego źródła finansowania (wpływ), a ich spłatę jako utratę obcego źródła finansowania (wydatek).Otrzymane dotacje, bez względu na ich cel, są bezzwrotnym pozyskaniem obcego źródła finansowania. Wpływy z tytułu dotacji ujmuje się w rachunku przepływów pieniężnych jako przepływy z działalności operacyjnej, jeżeli dotacje te służą podstawowej działalności operacyjnej podmiotu (dopłaty, subwencje, dopłaty do cen, w tym także ze środków pomocowych, z Funduszu Pracy, dotacje Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego dla uczelni). W pozostałych przypadkach wpływy z tytułu dotacji wykazuje się jako przepływy z działalności finansowej. Wykorzystanie przyznanych dotacji wykazuje się w rachunku przepływów pieniężnych jako wydatek zaliczany do odpowiedniego rodzaju działalności (operacyjnej lub inwestycyjnej), zgodnie z przeznaczeniem Do przepływów działalności finansowej zalicza się w szczególności następujące rodzaje wpływów i wydatków:a) wpływy z wydania udziałów (akcji) i innych instrumentów kapitałowych, dopłat do kapitału oraz sprzedaży udziałów (akcji) własnych,b) płatności na rzecz właścicieli akcji lub udziałów jednostki z tytułu ich wykupu i zwrot dopłat do kapitału,c) wpływy z emisji długo- i krótkoterminowych dłużnych instrumentów finansowych,d) zaciągnięcie i spłatę kredytów i pożyczek (łącznie ze zrealizowanymi różnicami kursowymi),e) wydatki z tytułu podziału zysku, w tym z lat poprzednich,f) wydatki poniesione przez korzystającego na spłatę zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego,g) zapłacone odsetki, prowizje bankowe i inne pieniężne koszty (lub korzyści) związane bezpośrednio z pozyskaniem kapitału obcego,h) wypłacone dywidendy, wpłaty z zysku przedsiębiorstw państwowych i jednoosobowych spółek Skarbu W działalności finansowej spłaty zobowiązań i należności w walutach obcych wykazuje się łącznie ze zrealizowanymi różnicami Jednostkowy rachunek przepływów Rozdział VII zawiera szczegółowe wyjaśnienia treści poszczególnych pozycji i sposobu sporządzania rachunku przepływów pieniężnych w postaci przewidzianej w załączniku nr 1 do ustawy. Przy ich stosowaniu wzięcia pod uwagę wymagają postanowienia ustawy nakładające obowiązek wykazania w sprawozdaniu finansowym, a więc i w rachunku przepływów pieniężnych:- obrazu sytuacji gospodarczej jednostki w sposób rzetelny, jasny i prawidłowy,- zdarzeń zgodnie z ich treściąekonomiczną,- przy dopuszczeniu uproszczeń, jeżeli nie powodują one istotnego zniekształcenia prezentowanej sytuacji Rachunek przepływów pieniężnych sporządza się:a) na podstawie danych pochodzących z ksiąg rachunkowych oraz z innych elementów sprawozdania finansowego, w skład którego rachunek ten wchodzi;b) w układzie i ze szczegółowością przewidzianą w załączniku nr 1 do ustawy, przy czym:-jednostka może stosownie do swoich potrzeb i specyfiki wykazywać informacje zawarte w rachunku przepływów pieniężnych z większąszczegółowością niżprzewidziana w załączniku nr 1 do ustawy,- jeżeli w jednostce nie wystąpiły zdarzenia dotyczące poszczególnych pozycji rachunku przepływów pieniężnych, zarówno w roku obrotowym jak i poprzedzającym, to pozycje im odpowiadające pomija się;c) wykazując dane za bieżący i poprzedni rok obrotowy, z wyłączeniem przypadku gdy jednostka powstała dopiero w bieżącym roku obrotowym; wtedy nie podaje się danych porównawczych,d) w razie sporządzania rachunku przepływów pieniężnych za inny okres sprawozdawczy niż rok obrotowy jako dane porównawcze podaje się dane za analogiczny okres sprawozdawczy poprzedniego roku obrotowego;e) w złotych i groszach lub w zaokrągleniu do tysięcy złotych; wskazane jest, aby rachunek był sporządzany z taką samą dokładnością, co pozostałe elementy sprawozdania finansowego, gdyż ułatwia to porównywanie i analizę danych Przyjęte do sporządzenia rachunku przepływów pieniężnych zasady stanowią część przyjętych przez jednostkę zasad (polityki) rachunkowości i wymagają, zgodnie z ustawą, ujęcia w dokumentacji oraz omówienia we wprowadzeniu do sprawozdania do rachunku przepływów pieniężnych zamieszcza się w dziale 3 dodatkowych informacji i przyjęte zasady kwalifikowania przepływów powinny być stosowane w sposób ciągły, przy uwzględnieniu ich istotności oraz wpływu na przekazywanie przez rachunek przepływów pieniężnych rzetelnego i jasnego obrazu sytuacji finansowej Wskazówki dla ustalenia poszczególnych pozycji przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej metodą pośrednią:Grupa A - Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnejGrupa A rachunku przepływów pieniężnych obejmuje przepływy pieniężne dotyczące działalności operacyjnej, a więc podstawowej działalności jednostki, zgodnie z wyjaśnieniami zawartymi w ustawie oraz w pkt i rozdz. IV Zysk (strata) netto - jest to wynik finansowy netto wykazany w rachunku zysków i strat; zysk netto wykazuje się ze znakiem plus, stratę netto - ze znakiem Korekty razemKorekty mają za zadanie doprowadzić wynik finansowy netto - do wyniku "kasowego", tj. do wartości przepływów pieniężnych netto z działalności operacyjnej. Korekty polegają głównie na:- wyłączeniu pozycji niepieniężnych (np. amortyzacji, zmiany stanu rezerw, wyniku na działalności inwestycyjnej),- wyłączeniu pieniężnych przychodów (korzyści) i kosztów wpływających na wynik finansowy, ale dotyczących działalności inwestycyjnej lub finansowej (np. zapłacone odsetki od kredytów, odsetki otrzymane z tytułu inwestycji, otrzymane dywidendy),- uwzględnieniu zmian stanu krótkoterminowych aktywów (zapasów, należności, rozliczeń międzyokresowych) oraz zobowiązań związanych z działalnością pozycji tej wykazuje się arytmetyczną sumę korekt ujętych w pozycjach 1 - 10 części A rachunku przepływów AmortyzacjaKorekta, ze znakiem plus, obejmuje amortyzację środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, inwestycji w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne - gdyż amortyzacja stanowi koszt niepieniężny, niepowodujący wydatku. Przepływem pieniężnym (wydatkiem) jest zapłata z tytułu zakupu danego składnika aktywów (a nie dokonanie odpisu amortyzacyjnego) ujmowana w rachunku przepływów pieniężnych w działalności inwestycyjnej w tym okresie, w którym nastąpił Zyski (straty) z tytułu różnic kursowychW zakres tej korekty wchodzi:a) wyłączenie zrealizowanych różnic kursowych niedotyczących działalności operacyjnej i przesunięcie ich do tych działalności, których dotyczą, a więc do działalności inwestycyjnej lub kursowe zrealizowane, powstałe w toku innych niż operacyjna rodzajów działalności, są wykazywane w przepływach pieniężnych tej działalności, której dane zdarzenie dotyczy. Dokonywana jest zatem korekta wyniku finansowego (różnice dodatnie ze znakiem minus, różnice ujemne ze znakiem plus), a następnie przepływy pieniężne z tytułu tych różnic są wykazywane odpowiednio w działalności inwestycyjnej lub finansowej, ze znakiem zgodnym z charakterem przepływu: różnice kursowe dodatnie ze znakiem plus, różnice kursowe ujemne ze znakiem minus. Różnice, o których mowa, sąwykazywane łącznie z kwotąoperacji, która je spowodowała, np. spłata kredytu zaciągniętego w walucie obcej jest przeliczana według kursu na dzień spłaty zobowiązania i wykazana jako wydatek w przepływach pieniężnych z działalności finansowej;b) wyłączenie nie zrealizowanych (naliczonych memoriałowo) różnic kursowych nie dotyczących działalności operacyjnej, ponieważ nie powodują one zmiany stanu środków pieniężnych i ich zrealizowane różnice kursowe dotyczące działalności inwestycyjnej lub finansowej są eliminowane jako nie wpływające na stan środków pieniężnych (korekta wyniku finansowego: nie zrealizowane zyski ze znakiem minus, nie zrealizowane straty ze znakiem plus). Ze względu na niepieniężny charakter tych różnic nie są one uwzględniane w przepływach działalności inwestycyjnej lub finansowej;c) wyłączenie różnic kursowych z tytułu wyceny środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach walutowych i w kasie jednostki (dodatnie ze znakiem minus, ujemne ze znakiem plus).Wycena środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach walutowych i w kasie nie spowodowała przepływów pieniężnych w okresie objętym rachunkiem przepływów pieniężnych, stąd, jako pozycja niepieniężna, jest eliminowana z wyniku finansowego;d) nie ma potrzeby korygowania zrealizowanych i nie zrealizowanych różnic kursowych dotyczących działalności operacyjnej, ponieważ:- różnice kursowe zrealizowane wpływają na zmianę stanu środków pieniężnych,- różnice kursowe nie zrealizowane powodują zmianę stanu należności i zobowiązań, a tym samym podlegająsamoczynnej eliminacji w ramach działalności Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy)W tej pozycji następuje korekta wyniku finansowego o odsetki i otrzymane dywidendy dotyczące działalności inwestycyjnej oraz odsetki dotyczące działalności finansowej. W związku z tym:-odsetki i dywidendy otrzymane są wyłączane z wyniku finansowego ze znakiem minus (korekta dotyczy pozycji przychodów z operacji finansowych), a jednocześnie włączane do przepływów pieniężnych działalności inwestycyjnej,-odsetki zapłacone są wyłączane z wyniku finansowego ze znakiem plus, a następnie wykazywane w odpowiednich pozycjach działalności finansowej jako wydatek (w pozycji - "odsetki"),-odsetki i dywidendy naliczone, lecz nieotrzymane ani niewypłacone, stanowią odpowiednio korektę wyniku finansowego ze znakiem plus lub minus, tj. przeciwnym do posiadanego; ze względu na ich niepieniężny charakter nie są one uwzględniane w przepływach działalności inwestycyjnej lub finansowej oraz nie wykazuje się ich w zmianie stanu należności lub zobowiązań (w pozycjach odpowiednio: lub rachunku przepływów pieniężnych). Rozwiązaniem alternatywnym jest nieuwzględnianie odsetek i dywidend naliczonych, lecz nieotrzymanych ani niewypłaconych w omawianej korekcie, ale należy je wtedy wykazać odpowiednio w zmianie stanu należności lub zobowiązań (w pozycjach: lub rachunku przepływów pieniężnych).4. Zysk (strata) z działalności inwestycyjnejW skład zysku (straty) netto wchodzą zyski i straty ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych i inwestycji, likwidacji tych składników, a także przekazane darowizny niepieniężne, nadwyżki i niedobory inwentaryzacyjne, niepieniężne straty i zyski nadzwyczajne oraz aktualizacje wartości. Są to pozycje niepieniężne, dlatego wymagają one wyłączenia z przepływów pieniężnych działalności operacyjnej. Korekty obejmują w szczególności:a) (-) zysk, (+) stratę na sprzedaży składników działalności inwestycyjnej,b) (+) stratę na likwidacji składników działalności inwestycyjnej, tj. wartość netto zlikwidowanych składników,c) (+) przekazane darowizny niepieniężnych składników działalności inwestycyjnej,d) (-) ujęte w wyniku finansowym, ujawnione nadwyżki inwentaryzacyjne składników działalności inwestycyjnej,e) (+) ujęte w wyniku finansowym, ujawnione niedobory inwentaryzacyjne składników działalności inwestycyjnej,f) koszty i przychody związane ze zdarzeniami losowymi, których wystąpienie i skutki są możliwe do przewidzenia i które są związane z ogólnym ryzykiem prowadzenia działalności - a zatem niezaliczane do zysków i strat nadzwyczajnych (plus lub minus),g) odpisy korygujące wartość składników aktywów trwałych oraz krótkoterminowych aktywów finansowych z tytułu trwałej utraty wartości i ich korekty (plus lub minus),h) niepieniężne straty nadzwyczajne (plus) oraz niepieniężne zyski nadzwyczajne (minus) w składnikach działalności inwestycyjnej, chyba że jednostka wykazuje je w pozycji 10: Pozostałe korekty,i) aktualizację wyceny aktywów finansowych, jeżeli jej skutki są odnoszone na wynik finansowy (np. aktualizacja wartości aktywów finansowych krótkoterminowych do wartości rynkowej in minus - korekta ze znakiem plus), chyba że jednostka wykazuje ją w pozycji Pozostałe Zmiana stanu rezerwW tej pozycji ujmuje się zmianę stanu rezerw na zobowiązania, wykazanych w poz. pasywów bilansu. Zwiększenie stanu rezerw wykazuje się ze znakiem plus, a ich zmniejszenie ze znakiem zachodziła różnica między zmianą stanu tej pozycji w rachunku przepływów pieniężnych oraz analogiczną zmianą stanu w bilansie, to przyczynę powstania różnicy wyjaśnia się w dziale 3 dodatkowych informacji i objaśnień. Różnice mogą np. wynikać ze zmiany stanu rezerw na odroczony podatek dochodowy, jeżeli rezerwę na podatek utworzono, z pominięciem wyniku finansowego netto bieżącego okresu, w ciężar kapitału (funduszu) własnego (na kapitał(fundusz) z aktualizacji wyceny).6. Zmiana stanu zapasów - odpowiada zmianie stanu zapasów wykazanych w poz. aktywów bilansu- wzrost wykazuje się ze znakiem minus, a zmniejszenie ze znakiem zachodzi różnica między zmianą stanu tej pozycji w rachunku przepływów pieniężnych oraz w bilansie, to przyczynę powstania różnicy wyjaśnia się w dziale 3 dodatkowych informacji i objaśnień. W pozycji tej nie uwzględnia się np. zmiany stanu zapasów z tytułu wkładu niepieniężnego otrzymanego lub przekazanego pod postacią składników aktywów obrotowych (zapasów) czy zmiany stanu zapasów z tytułu ich przeniesienia do środków trwałych (w tym w budowie) lub przekwalifikowania środków trwałych do Zmiana stanu należności - odpowiada zmianie stanu należności wykazanych w poz. i aktywów bilansu. Należności z tytułu sprzedaży na zasadach kredytu kupieckiego, także o terminie płatności powyżej roku (od dnia powstania należności) zalicza się do działalności operacyjnej. Wzrost należności wykazuje się ze znakiem minus, a zmniejszenie ze znakiem uwzględnia sięzmiany stanu należności dotyczących działalności inwestycyjnej, np. z tytułu sprzedaży środków trwałych lub z operacji i zdarzeńniepieniężnych, jak np. z zamiany należności z tytułu dostaw i usług na zachodzi różnica między zmianą stanu należności wykazaną w rachunku przepływów pieniężnych oraz w bilansie, to przyczynę powstania różnicy wyjaśnia się w dziale 3 dodatkowych informacji i Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych, z wyjątkiem pożyczek i kredytówW pozycji tej ujmuje się zmianę stanu zobowiązań krótkoterminowych (i funduszy specjalnych) - poz. pasywów bilansu, z wyłączeniem zmiany stanu zobowiązań z tytułu kredytów, pożyczek, krótkoterminowych dłużnych papierów wartościowych, zobowiązańwekslowych oraz innych zobowiązań finansowych wobec jednostek powiązanych i pozostałych. Wykorzystane kredyty kupieckie (tj. zobowiązania handlowe o odroczonym terminie płatności), także o terminie płatności powyżej roku (od dnia powstania zobowiązania), zalicza się do zobowiązań działalności operacyjnej. Wzrost zobowiązań wykazuje się ze znakiem plus, a zmniejszenie ze znakiem uwzględnia się zmian stanu zobowiązań dotyczących działalności inwestycyjnej, finansowej (patrz: korekta ani z operacji lub zdarzeńniepieniężnych, jak np. zamiany zobowiązań dotyczących działalności operacyjnej na kapitał (fundusz) własny czy zmiany stanu zobowiązań z tytułu podatku dochodowego odnoszonych bezpośrednio na kapitał (fundusz) własny (np. błąd popełniony w poprzednich latach obrotowych, w następstwie którego nie można uznaćzatwierdzonych sprawozdań finansowych za okresy poprzednie za poprawne - art. 54 ust. 3 ustawy).Jeśli zachodzi różnica między zmianą stanu tej pozycji wykazaną w rachunku przepływów pieniężnych oraz w bilansie, to przyczynę powstania różnicy wyjaśnia się w dziale 3 dodatkowych informacji i zmianie stanu funduszy specjalnych nie ujmuje się między innymi zmiany stanu spowodowanej odpisem z zysku na zasilenie Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych oraz na zadeklarowane, lecz niewypłacone nagrody z Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowychW jednostce mogą wystąpić długo- i krótkoterminowe:a) rozliczenia międzyokresowe dotyczące kosztów i obciążeń przyszłych okresów (w tym czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów oraz inne rozliczenia międzyokresowe) orazb) rozliczenia międzyokresowe stanu tych rozliczeń wykazuje się w rachunku przepływów pieniężnych w kwocie łącznej, przy czym:Rozliczenia czynne:* wzrost stanu, oznaczający zwiększenie zaangażowania środków pieniężnych i ich ekwiwalentów -wykazuje się ze znakiem minus,* zmniejszenie stanu, wiążące się z dokonaniem rozliczenia z wynikiem finansowym netto - bez poniesienia wydatku, wykazuje się ze znakiem wykazuje się w zmianie stanu rozliczeń międzyokresowych, brak np. zmiany rozliczeń czynnych z tytułu odroczonego podatku dochodowego odnoszonego bezpośrednio na kapitał (fundusz) międzyokresowe przychodówwykazuje się: wzrost stanu - ze znakiem plus, natomiast zmniejszenie - ze znakiem wykazuje się zmian stanu rozliczeń ujętych drugostronnie na kontach aktywów lub zobowiązań, a w szczególności: zmiany stanu ujemnej wartości firmy w roku jej powstania, wartości darowizn niepieniężnych otrzymanych w postaci składników aktywów trwałych a także dotacji - w roku ich zachodzą różnice między łączną sumą czynnych rozliczeń międzyokresowych oraz rozliczeń międzyokresowych przychodów wykazanych w rachunku przepływów pieniężnych oraz w bilansie, to przyczyny powstania różnicy wyjaśnia się w dziale 3 dodatkowych informacji i Inne korektyW tej pozycji wykazuje się inne aniżeli uprzednio omówione korekty wyniku finansowego netto (poz. 1-9) z tytułu operacji lub zdarzeń niepieniężnych dotyczących działalności operacyjnej, a między innymi:-niepieniężne straty nadzwyczajne w składnikach działalności inwestycyjnej (plus), jeśli nie zostały one ujęte w korekcie zyski nadzwyczajne w składnikach działalności inwestycyjnej (minus), jeśli nie zostały one ujęte w korekcie aktualizację wyceny aktywów finansowych, jeżeli jej skutki są odnoszone na wynik finansowy (np. aktualizacja wartości aktywów finansowych krótkoterminowych do wartości rynkowej in minus - korekta ze znakiem plus), chyba że jednostka wykazuje ją w pozycji rachunku w roku ich otrzymania, jeżeli zostały w całości, z pominięciem rozliczeń międzyokresowych przychodów, odniesione na wynik finansowy bieżącego okresu (minus),-umorzenie zaciągniętych kredytów, pożyczek i innych zobowiązań finansowych (minus),-umorzenie udzielonych pożyczek (plus).III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (ląll)W tej pozycji wykazuje się różnicę między wynikiem finansowym netto jednostki ( a sumąkorekt ( Kwota ta odzwierciedla zdolność jednostki, w okresie objętym rachunkiem, do wypracowania nadwyżki (lub niedoboru) środków pieniężnych z działalności Wskazówki dla ustalenia poszczególnych pozycji przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej metodą bezpośrednią:Grupa A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej - obejmują poszczególne tytuły wpływów i wydatków dotyczących działalności operacyjnej, a więc podstawowej działalności jednostki, zgodnie z wyjaśnieniami zawartymi w ustawie oraz w pkt 6 i 17 - 20 Standardu, a dodatkowo ich kwoty łączne. Odpowiednie dane wynikają z analizy zapisów kont, na których rejestrowany jest obrót środkami pieniężnymi i ich Wpływy1. SprzedażW pozycji tej ujmuje się wpływy, a więc efektywną zapłatę z tytułu sprzedaży wyrobów, towarów, usług i materiałów, a także otrzymane z tych tytułów zaliczki. Wpływy te wykazuje się łącznie ze stanowiącym ich część należnym podatkiem od towarów i usług. Jeżeli jednostka dostarcza towary lub świadczy usługi zwolnione od podatku lub opodatkowane zerową stawką podatku od towarów i usług, wtedy wykazuje wpływy w kwocie Inne wpływy z działalności operacyjnejW pozycji tej wykazuje się inne, aniżeli z tytułu sprzedaży wyrobów, towarów, usług i materiałów wpływy dotyczące działalności operacyjnej, np. wpływy z tytułu honorariów, praw autorskich, opłat, otrzymane przy zapłacie należności z tytułu działalności operacyjnej odsetki za zwłokę, odsetki otrzymane od lokat bankowych złożonych na okres do 3 miesięcy włącznie, a także wpływy z tytułu podatku od towarów i usług z działalności inwestycyjnej, oraz wpływy z tytułu bezpośredniego zwrotu podatku od towarów i usług otrzymane z Urzędu Skarbowego lub z Wydatki1. Dostawy i usługiW pozycji tej ujmuje sięwydatki na zakup materiałów, surowców, energii, towarów, usług obcych oraz zaliczki na poczet tych zakupów, łącznie z naliczonym podatkiem od towarów i usług. Jeżeli jednostka zakupuje towary lub świadczy usługi zwolnione od podatku lub opodatkowane zerową stawką podatku od towarów i usług, wtedy wykazuje wydatki w kwocie Wynagrodzenia nettoW pozycji tej wykazuje się wydatki z tytułu wynagrodzeń za pracę, w tym także umów o dzieło i zlecenie, agencyjnej oraz zaliczki na wynagrodzenia wypłacone w pieniądzu - pomniejszone o obciążające pracowników składki na ubezpieczenia społeczne, podatek dochodowy oraz inne Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz inne świadczeniaW pozycji tej ujmuje się w szczególności przekazane na rachunek ZUS składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, pokrywane zarówno przez pracowników jak i pracodawcę, a także wypłaty innych świadczeń pieniężnych na rzecz Podatki i opłaty o charakterze publicznoprawnymTa pozycja służy wykazaniu płatności z tytułu podatków, ceł i opłat, do których stosuje się przepisy Ordynacji podatkowej, jak np. podatek dochodowy od osób prawnych i fizycznych, podatek akcyzowy, od nieruchomości, środków transportowych i inne lokalne, wydatki z tytułu opłat skarbowych, podatku od czynności cywilnoprawnych, opłaty za wieczyste użytkowanie gruntów, ochronę środowiska, produktowe, na rzecz ujmuje się w tej pozycji ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych, podatku od towarów i usług (z wyjątkiem wpłat podatku VAT dokonanych do Urzędu Skarbowego) oraz wpłat z Inne wydatki operacyjneW pozycji tej wykazuje się wydatki nie ujęte w pozycjach od 1 do 4, jak np. wydatki na podróże służbowe, wydatki z tytułu odsetek za zwłokę od zobowiązań dotyczących działalności operacyjnej, kar, wpłat kaucji, ubezpieczeń rzeczowych i osobowych, opłaty notarialne, sądowe, wypłaty ryczałtów za używanie prywatnych pojazdów do celów służbowych, odszkodowania powypadkowe, zasiłki płatne w ciężar ubezpieczeń, odprawy pośmiertne, ekwiwalenty wypłacane pracownikom z tytułu odzieży, narzędzi, wypłaty świadczeń urlopowych, gdy jednostka nie tworzy ZFŚS, darowizny środków pieniężnych, a także wypłacone nierozliczone zaliczki, wydatki z tytułu podatku od towarów i usług z działalności Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I-II) - stanowią różnicę między wpływami ( i wydatkami ( środków pieniężnych i ich ekwiwalentów, dotyczącymi działalności operacyjnej. Kwota ta odzwierciedla zdolnośćjednostki, w okresie objętym rachunkiem, do wypracowania nadwyżki (lub niedoboru) środków pieniężnych z działalności Wskazówki dla ustalenia poszczególnych pozycji wpływów i wydatków działalności inwestycyjnej:Grupa B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnejW grupie B rachunku przepływów pieniężnych wykazuje się wpływy i wydatki oraz przepływy pieniężne netto działalności inwestycyjnej bieżącego okresu, stosując wyjaśnienia zawarte w ustawie oraz w pkt oraz rozdz. V Wpływy1. Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałychW pozycji tej wykazuje się wpływy ze sprzedaży składników wartości niematerialnych i prawnych oraz składników rzeczowych aktywów trwałych, bez podatku od towarów i pozycji tej nie kwalifikuje sięzwrotu zaliczek na poczet zakupu wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych; zwrot zaliczek wykazuje się w pozycji 4 "Inne wpływy inwestycyjne".2. Zbycie inwestycji w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawneW pozycji tej ujmuje się wpływy ze sprzedaży nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych, które zakwalifikowane zostały do inwestycji. Wpływy te podaje się bez podatku od towarów i Z aktywów finansowych, w tym:a) w jednostkach powiązanych, to jest jednostkach odpowiadających definicji zawartej w ustawie, za wyjątkiem zbycia udziałów/akcji w jednostce dominującej, gdyż traktuje się je tak jak udziały/akcje własne (art. 362 § 4 Ksh. Jeżeli wpływy te są istotne, zaleca się podział tej pozycji odpowiednio do pkt. b);b) w pozostałych jednostkach z tytułu:- zbycia aktywów finansowych, to jest wpływu ze sprzedaży długo- i krótkoterminowych aktywów finansowych, jak np. z udziałów i akcji obcych jednostek, papierów wartościowych oraz innych aktywów finansowych, nie zaliczonych do ekwiwalentów środków pieniężnych,- dywidend i udziałów w zyskach innych jednostek, w tym także wpływy zaliczek otrzymanych na poczet dywidendy,- spłata udzielonych pożyczek długoterminowych, to jest wpływy z tytułu spłaty pożyczek udzielonych na okres dłuższy niż rok (od dnia ich udzielenia),- odsetki - obejmują wpływy z tytułu odsetek otrzymanych przez jednostkę od udzielonych pożyczek, od lokat oraz inne pieniężne korzyści z posiadania przez jednostkę aktywów finansowych, z wyjątkiem wpływów wykazanych w pozycji "Dywidendy i udziały w zyskach". Celowe jest zaliczanie do działalności inwestycyjnej wyłącznie odsetek od lokat pieniężnych, dokonywanych na okres dłuższy niż 3 miesiące. Odsetki od lokat dokonanych na okres krótszy zalicza się do działalności operacyjnej,- inne wpływy z aktywów finansowych -obejmują wpływy z tytułu aktywów finansowych, niewykazane w poprzednich Inne wpływy inwestycyjne - obejmują wszystkie wpływy dotyczące działalności inwestycyjnej, a nieujęte we wcześniejszych pozycjach przepływów z tej działalności. Są to np. wpływy z najmu inwestycji w nieruchomości, ze sprzedaży innych niż aktywa finansowe inwestycji krótkoterminowych, zwrot zaliczek udzielonych na poczet zakupu składników działalności inwestycyjnej, wpływy środków pieniężnych z tytułu przejęcia innej jednostki, spłata udzielonej pożyczki Wydatki1. Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałychW pozycji tej wykazuje się wydatki na nabycie składników wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych, jednak bez podlegającego odliczeniu naliczonego podatku od towarów i usług. W skład tej pozycji wchodzą wszelkie wydatki na zakup, w tym podatek od czynności cywilnoprawnych, niepodlegający odliczeniu podatek akcyzowy oraz od towarów i usług, opłaty notarialne. Wyjaśnienia te dotyczą odpowiednio poz. 2 i 3 wydatków działalności pozycji nie ujmuje się zaliczek udzielonych na poczet zakupu wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych; są one wykazywane w pozycji 4 "Inne wydatki inwestycyjne".Jeżeli jednak kwota zaliczki jest znaczna, prawdopodobieństwo faktycznego nabycia duże, a termin realizacji krótki - to można wydatek na zaliczkę wykazać w pozycji dotyczącej nabycia składników aktywów jednostki. Fakt taki wymaga ujawnienia w dziale 3 dodatkowych informacji i objaśnień wraz z podaniem kwoty zaliczki i terminu realizacji Inwestycje w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawneW pozycji tej podaje sięwydatki poniesione na nabycie nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych, zaliczanych do inwestycji, bez podatku od towarów i wykazywania w rachunku przepływów pieniężnych zaliczek na zakup wartości niematerialnych i prawnych zamieszczone w pkt. 1 stosuje jednostka buduje we własnym zakresie budynek lub budowlę zaliczane do inwestycji, to związane z tym wydatki wykazuje się w poz. 1. Oddanie budynku lub budowli do używania nie znajduje odzwierciedlenia w rachunku przepływów Na aktywa finansowe, w tym:a) w jednostkach powiązanych - to jest jednostkach odpowiadających definicji zawartej w art. 3 ust. 1 pkt 43 ustawy, za wyjątkiem akcji i udziałów jednostki dominującej. Jeżeli wydatki są istotne, zaleca się podział tej pozycji odpowiednio do pkt. b);b) w pozostałych jednostkach z tytułu:- nabycia aktywów finansowych - to jest wydatkowania środków pieniężnych na nabycie udziałów i akcji innych jednostek, papierów wartościowych oraz innych aktywów finansowych, niezaliczonych do ekwiwalentów środków pieniężnych,- udzielania pożyczek długoterminowych na okres dłuższy niż rok (od dnia ich udzielenia).4. Inne wydatki inwestycyjne - obejmują wydatki działalności inwestycyjnej nieujęte we wcześniej omówionych pozycjach, jak np. udzielone pożyczki krótkoterminowe, wydatki na zakup innych niż aktywa finansowe inwestycji krótkoterminowych czy zaliczki na zakup rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych i prawnych lub inwestycji w nieruchomości, a także wydatki związane ze sprzedażą rzeczowych aktywów trwałych oraz inwestycji w nieruchomości obciążające Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (I-II)Pozycja ta stanowi różnicę między wpływami ( i wydatkami ( środków pieniężnych i ich ekwiwalentów dotyczącymi działalności inwestycyjnej. Określa ona:- wysokość wydatków inwestycyjnych, których jednostka nie mogła pokryć wpływami z tej działalności (wartość ujemna) lub- wysokość nadwyżki wpływów inwestycyjnych pozostałych po pokryciu wydatków tej działalności (wartość dodatnia). Wskazówki dla ustalenia poszczególnych pozycji wpływów i wydatków działalności finansowej:Grupa C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowejW grupie C rachunku przepływów pieniężnych wykazuje się wpływy i wydatki oraz wartość przepływów pieniężnych netto działalności finansowej bieżącego okresu, stosując wyjaśnienia zawarte w ustawie oraz w pkt oraz rozdz. VI Wpływy1. Wpływy netto z wydania udziałów (emisji akcji) i innych instrumentów kapitałowych oraz dopłat do kapitałuW pozycji tej wykazuje się efektywne wpływy z tytułu powiększenia kapitału (funduszu) własnego poprzez wydanie udziałów (emisję akcji) i innych instrumentów kapitałowych, także jeżeli nie nastąpiła jeszcze rejestracja podwyższenia kapitału (funduszu) w rejestrze sądowym oraz wpływy z dopłat do tego kapitału (funduszu), po zmniejszeniu o wydatki poniesione w związku z wydaniem udziałów (akcji). Wpływy te wykazuje się łącznie z innymi wpływami z emisji (np. odsetki). W pozycji tej wykazuje się także wpływy ze sprzedaży udziałów (akcji) własnych i traktowanych z nimi na równi udziałów (akcji) jednostki jednostka poniosła w danym okresie wydatki z tytułu kosztów emisji, a nie nastąpiły jeszcze wpływy z wydania udziałów (akcji), to wydatki takie wykazuje się w pozycji 9: "Inne wydatki finansowe".W pozycji tej nie ujmuje się powiększenia kapitału (funduszu) własnego z tytułu:-deklarowania zakupu akcji, jednak bez wniesienia wpłat (wniesienie wpłat w okresie następnym lub w okresach następnych wykazuje się w tej pozycji rachunku jako wpływ),-wniesienia wkładów niepieniężnych,-przeszacowania składników aktywów trwałych,- zatrzymania zysku w jednostce, np. drogą zasilenia kapitału Kredyty i pożyczkiUjmuje się tu wpływy z tytułu otrzymanych:a) kredytów długo- i krótkoterminowych, i to wykorzystanych zarówno na cele działalności operacyjnej, jak i inwestycyjnej,b) pożyczek długo- i krótkoterminowych (jw.).Wykorzystanie kredytu w rachunku bieżącym oraz w linii kredytowej wykazuje się w rachunku przepływów pieniężnych "per saldo".Jeżeli bank w momencie postawienia kredytu do dyspozycji potrącił prowizję i część odsetek, to odpowiednio niższa będzie suma efektywnie wykorzystanego Emisja dłużnych papierów wartościowychW pozycji tej podaje się wpływy z emisji przez jednostkę obligacji własnych, innych dłużnych papierów wartościowych oraz instrumentów kapitałowych, zarówno długo- jak i wykazuje się po ich zmniejszeniu o wydatki związane z Inne wpływy finansoweWykazuje się tu dotyczące działalności finansowej wpływy, nieujęte w pozycjach 1-3, jak np. wpływy z otrzymanych dotacji (patrz p. 25 standardu).II. Wydatki1. Nabycie udziałów (akcji) własnychW pozycji tej ujmuje się wydatki spowodowane obniżeniem kapitału, z tytułu wykupu akcji lub udziałów własnych, w tym traktowanych z nimi na równi akcji i udziałów jednostki dominującej, bez względu na cel wykupu (umorzenie, odsprzedaż, przejęcie innej jednostki) i zwrot dopłat do Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieliW pozycji tej wykazuje się wydatki spowodowane wypłatą dywidendy z zysku, w tym także zaliczkowej, udziały w zysku oraz wpłaty z zysku przedsiębiorstw państwowych i jednoosobowych spółek Skarbu Inne niż wypłaty na rzecz właścicieli, wydatki z tytułu podziału zyskuW pozycji tej podaje się wypłaty nagród z zysku, wypłaty tantiem oraz wydatki z zysku na inne cele (np. społeczne).4. Spłaty kredytów i pożyczekW pozycji tej wykazuje się wydatki na spłatę rat kapitału (bez odsetek i prowizji):a) kredytów długo- i krótkoterminowych,b) pożyczek długo- i w rachunku bieżącym oraz w linii kredytowej - jak to wskazano - ujmuje się w rachunku przepływów pieniężnych "per saldo".Spłatę kredytów i pożyczek zaciągniętych w walutach obcych wykazuje się łącznie ze zrealizowanymi różnicami kursowymi (zarówno dodatnimi, jak i ujemnymi).5. Wykup dłużnych papierów wartościowychW pozycji tej ujmuje się wydatki na wykup wyemitowanych przez jednostkę obligacji własnych, innych dłużnych papierów wartościowych oraz z rozliczenia instrumentów kapitałowych, zarówno długo- jak i krótkoterminowych, bez Z tytułu innych zobowiązań finansowychWykazuje się tu wydatki na spłatę zobowiązań finansowych, nieujętych w pozycjach 1-5 oraz 7 i 8 przepływów z tej działalności, jak np. wydatki na wykup weksli o charakterze innym, niż Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowegoPozycja służy do wykazania wydatków na spłatę zobowiązań z tytułu leasingu finansowego, to jest rat kapitałowych, bez odsetek i prowizji, które wykazuje się w pozycji Spłatę zadłużenia w walutach obcych wykazuje się łącznie ze zrealizowanymi różnicami kursowymi (zarówno dodatnimi, jak i ujemnymi).8. OdsetkiW pozycji tej podaje się kwotę zapłaconych odsetek od zaciągniętych kredytów, pożyczek, dłużnych papierów wartościowych i zobowiązań z tytułu leasingu finansowego, a także zapłacone prowizje bankowe, opłaty dodatkowe, jeżeli dotyczą działalności Inne wydatki finansoweW pozycji tej wykazuje się wydatki dotyczące działalności finansowej, nieujęte we wcześniej wymienionych pozycjach, np. wydatki na pokrycie zobowiązań wywołanych udzieleniem gwarancji finansowych, czy wydatki z tytułu kosztów emisji, w przypadku gdy nie nastąpiły jeszcze wpływy z wydania udziałów (akcji).III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I-II)Pozycja ta stanowi różnicę między wpływami ( i wydatkami ( jednostki zaliczonymi do działalności finansowej. Określa ona wysokość nadwyżki dopływu nad spłatą (lub odwrotnie) własnych i obcych źródeł finansowania oraz wysokość wydatków na obsługę źródeł Pozycje D-G rachunku przepływów pieniężnych, obrazują wpływ przepływów pieniężnych na stan środków pieniężnych i ich ekwiwalentów oraz zgodność tych stanów z Przepływy pieniężne netto, razem ( pozycji tej wykazuje się kwotę przepływów pieniężnych netto z całej działalności jednostki, w okresie objętym sprawozdaniem. Składają się na nią przepływy netto (ą):- z działalności operacyjnej - z działalności inwestycyjnej - z działalności finansowej - w tej pozycji kwota powinna być równa zmianie stanu środków pieniężnych, obliczonej jako różnica stanu środków pieniężnych na koniec okresu bieżącego i stanu środków pieniężnych na koniec okresu poprzedniego, zgodnie z definicją zawartą w ustawie (art. 3 ust. 1 pkt 25).E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych,w tym- zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowychDo pozycji tej przenosi się z poz. bilansu różnicę między stanem środków pieniężnych na początek i koniec okresu treść pozycji "środki pieniężne" w rachunku przepływów pieniężnych i w bilansie jest taka sama, to pozycje D i E są identyczne. W razie gdy treść pozycji "środki pieniężne" dla potrzeb rachunku przepływów pieniężnych i bilansowych różnią się lub w przypadku wystąpienia w jednostce na koniec okresu objętego sprawozdaniem różnic kursowych od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach walutowych i w kasie, pozycje D i E różnią się. Zachodzi wtedy konieczność wyjaśnienia tych różnic w dziale 3 dodatkowych informacji i o wpływie, jaki na zmianę stanu środków pieniężnych wywarły różnica kwoty różnic kursowych ustalonych na dzień bilansowy (na początek i koniec okresu) od środków pieniężnych w walutach obcych zgromadzonych na rachunkach walutowych i w kasie, stanowi wskazówkę, jak wzrosły lub zmalały kwoty, które staną się realnymi środkami pieniężnymi dopiero w momencie Środki pieniężne na początek okresuJest to stan środków pieniężnych na początek okresu sprawozdawczego przyjęty do rachunku przepływów pieniężnych. Jeżeli treść tej pozycji, obejmującej środki pieniężne i ich ekwiwalenty, przyjęta dla potrzeb rachunku przepływów pieniężnych jest taka sama jak przyjęta w bilansie i nie zachodzą zmiany stanu środków pieniężnych wywołane różnicami kursowymi, to stan ten odpowiada stanowi na początek okresu wykazanemu w bilansie w pozycji aktywów "Środki pieniężne i inne aktywa pieniężne".G. Środki pieniężne na koniec okresu (FD), w tym- o ograniczonej możliwości dysponowaniaJest to stan środków pieniężnych na koniec okresu sprawozdawczego przyjęty do rachunku przepływów pieniężnych. Jeżeli treść tej pozycji, o czym wyżej, jest taka sama w rachunku przepływów pieniężnych i bilansie, to stan ten odpowiada stanowi końcowemu wykazanemu w pozycji bilansu "Środki pieniężne i inne aktywa pieniężne" po korekcie o zmianę stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych, jeżeli korekta taka miała miejsce. Inne różnice między wymienionymi zmianami stanu mogą wystąpić w szczególności z tytułu przeklasyfikowania składników krótkoterminowych aktywów finansowych do środków pieniężnych, na potrzeby rachunku przepływów pieniężnych, zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 25 pieniężne, którymi jednostka może dysponować jedynie w ograniczonym stopniu (mimo że są one w jej posiadaniu), są to środki, które nie mogą być dowolnie przez nią wykorzystane. Uzasadnia to wykazanie w rachunku przepływów pieniężnych kwot zablokowanych na rachunkach bankowych (np. w celu zabezpieczenia operacji, blokady zabezpieczające kredyty i pożyczki lub inne kontrakty finansowe), środki Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, Zakładowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, akredytywy czy otrzymane z tytułu planowanego przetargu wadia, z uwzględnieniem zasady przyjmuje się, że w omawianej pozycji wykazuje się środki pieniężne, którymi możliwość dysponowania jest ograniczona na dłużej niż 3 miesiące od dnia sumy pozycji D+F z kwotą wykazaną w pozycji G wskazuje, że przy sporządzeniu rachunku przepływów pieniężnych popełniono błąd i konieczna jest weryfikacja poprawności informacje i objaśnienia do rachunku przepływów Załącznik nr 1 do ustawy określa minimalny zakres dodatkowych informacji i objaśnień do rachunku przepływów pieniężnych. Powinny one obejmować w szczególności:a) objaśnienie zakresu środków pieniężnych przyjętych do rachunku przepływów pieniężnych, jeżeli różni się on od ich zakresu przyjętego przy sporządzaniu bilansu,b) uzgodnienie przepływów pieniężnych netto działalności operacyjnej ustalonych metodą bezpośrednią z przepływami pieniężnymi netto tej działalności ustalonymi metodą pośrednią - w przypadku sporządzenia przez jednostkę rachunku przepływów pieniężnych działalności operacyjnej metodą bezpośrednią,c) wyjaśnienie przyczyny znaczących różnic pomiędzy zmianami stanu niektórych pozycji bilansu oraz zmianami tych samych pozycji wykazanych w rachunku przepływów Przedstawienie dodatkowych informacji i objaśnień do rachunku przepływów pieniężnych:a) ułatwia właściwe odczytanie i interpretację kwot wykazanych w poszczególnych pozycjach sprawozdania, szczególnie gdy wartość pozycji odbiega od wykazanej w innych elementach sprawozdania finansowego,b) pozwala na "odciążenie" rachunku przepływów pieniężnych i eliminację pozycji mniej istotnych z punktu widzenia podstawowego celu sporządzania tego rachunku,c) rozszerza możliwości porównań, przydatnych przy szacowaniu wartości i prawdopodobieństwa wystąpienia przepływów pieniężnych w Przykładowe elementy "dodatkowych informacji i objaśnień" do rachunku przepływów pieniężnych: 1. Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych według bilansu XX zmiana stanu zobowiązań inwestycyjnych XX zmiana stanu zobowiązań z tytułu podatku dochodowego odnoszonego bezpośrednio na kapitał (fundusz) własny XX Zmiana stanu w rachunku przepływów pieniężnych XX 2. Zmiana stanu zapasów według bilansu XX zmiana stanu z tytułu wkładu niepieniężnego otrzymanego/przekazanego w postaci składników majątku obrotowego (zapasów) XX Zmiana stanu w rachunku przepływów pieniężnych XX 3. Wobec niewykazywania jako odrębnej pozycji rachunku przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej kwoty zapłaconego podatku dochodowego od osób prawnych zaleca się - gdy stanowi on istotną pozycję - objaśnienie relacji zachodzących między memoriałowym (w rachunku zysków i strat) a kasowym ujęciem podatku dochodowego (podatek dochodowy zapłacony) np. według schematu: A) Podatek dochodowy wykazany w rachunku zysków i strat XX zmiana stanu rezerw na podatek dochodowy (bez rezerw odnoszonych na kapitał własny) XX zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych czynnych z tytułu podatku dochodowego (bez rozliczeń odnoszonych na kapitał własny) XX B) Podatek dochodowy według deklaracji podatkowej - obciążający wynik finansowy danego okresu XX podatek dochodowy według deklaracji podatkowej odnoszony bezpośrednio na kapitał własny XX C) Podatek dochodowy według deklaracji XX zmiana stanu należności z tytułu podatku dochodowego XX zmiana stanu zobowiązań z tytułu podatku dochodowego XX D) Podatek dochodowy zapłacony XX W dziale 3 dodatkowych informacji i objaśnień jednostka przedstawia przyjęty w rachunku przepływów pieniężnych zakres środków pieniężnych i ich ekwiwalentów na początek i koniec okresu sprawozdawczego. Jeżeli zakres środków pieniężnych w bilansie i rachunku przepływów pieniężnych różnią się, to dodatkowo opisania wymaga różnica zakresu składników środków pieniężnych wykazanych w rachunku przepływów pieniężnych i odpowiadających im wielkości w Skonsolidowany rachunek przepływów Rozdział wyjaśnia zasady sporządzania skonsolidowanego rachunku przepływów pieniężnych (zwanego dalej skonsolidowanym rachunkiem), zapewniającego minimalny zakres informacji, określonych w załączniku nr 4 do rozporządzenia Ministra Finansów z 25 września 2009 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania przez jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji skonsolidowanych sprawozdań finansowych grup kapitałowych (Dz. U. Nr 169, poz. 1327), zwanego dalej rozporządzeniem Ilekroć w rozdziale mowa jest o jednostkach powiązanych z jednostką, grupie kapitałowej, jednostce dominującej, wspólniku jednostki współzależnej, znaczącym inwestorze, jednostkach podporządkowanych, jednostce zależnej, jednostce współzależnej, jednostce stowarzyszonej, konsolidacji, metodzie konsolidacji pełnej, metodzie proporcjonalnej, metodzie praw własności, sprawowaniu kontroli lub współkontroli, wywieraniu znaczącego wpływu, rozumie się przez to odpowiednie relacje i jednostki, o których mowa w art. 3 ust. 1 zasady, właściwe dla sporządzania i prezentacji skonsolidowanego rachunku przepływów pieniężnych stosuje się również w przypadku jego sporządzania przez wspólnika jednostki współzależnej lub znaczącego Przez skonsolidowany rachunek rozumie się taki rachunek, sporządzany przez jednostkę nadrzędną, który uwzględnia przepływy pieniężne jednostek grupy kapitałowej lub odpowiednio: wspólnika jednostki współzależnej i jednostek współzależnych, gdy te obejmowane są metodą proporcjonalną. Obejmuje się nim dane finansowe jednostek grupy kapitałowej, wspólnika jednostki współzależnej lub znaczącego inwestora ijednostek im podporządkowanych metodąkonsolidacji pełnej, metodąproporcjonalną lub metodą praw własności. W razie sporządzania dodatkowego rachunku przepływów pieniężnych przez jednostkę nadrzędną, w którym dane jednostek podporządkowanych ujmuje się wyłącznie przez zastosowanie metody proporcjonalnej lub metody praw własności, takie sprawozdanie finansowe nie może być nazywane skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym, przez co zawarty w nim rachunek przepływów pieniężnych nie może być nazwany rachunkiem skonsolidowanym. Dla odróżnienia go jednak od jednostkowego rachunku przepływów pieniężnych, zaleca sięnadanie mu odpowiedniej nazwy identyfikującej charakter tego rachunku. Wyjaśnienie charakteru sporządzonego dodatkowego sprawozdania finansowego następuje we wprowadzeniu do sporządzonego sprawozdania Sposób sporządzania skonsolidowanego rachunku regulują przepisy § 16 ust. 1 i 2 rozporządzenia o konsolidacji. Zgodnie z nimi skonsolidowany rachunek może być sporządzony dwojako:a) na podstawie skonsolidowanego bilansu i skonsolidowanego rachunku zysków i strat oraz dodatkowych objaśnień i informacji (§ 16 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia o konsolidacji).b) poprzez sumowanie odpowiednich pozycji rachunków przepływów pieniężnych jednostki nadrzędnej oraz jednostek objętych metodą konsolidacji pełnej lub metodą proporcjonalną oraz dokonanie korekt konsolidacyjnych tych sum (§ 16 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia o konsolidacji).Przy obu metodach skonsolidowany rachunek przepływów pieniężnych działalności operacyjnej może być sporządzany zarówno metodą bezpośrednią, jak i metodą pośrednią; ze względów praktycznych nie zaleca się jednak sporządzania skonsolidowanego rachunku metodą bezpośrednią stosując do tego podejście, o którym mowa pod literą a). Stosowanie każdego ze wskazanych w punkcie podejść powinno prowadzić do wykazania w skonsolidowanym rachunku jednakowych jakościowo i wartościowo pozycji. Kwota ogólnych przepływów pieniężnych netto, wykazana w skonsolidowanym rachunku, w pozycji "Przepływy pieniężne netto, razem", powinna być równa kwocie będącej sumą przepływów pieniężnych netto jednostki dominującej i jednostek od niej zależnych, których dane obejmowane są w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym metodą pełną oraz procentowej części przepływów pieniężnych netto tych jednostek współzależnych, których dane finansowe obejmowane są w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym metodą proporcjonalną i przeliczane w takim procencie, w jakim następuje ich konsolidowanie w skonsolidowanym bilansie i skonsolidowanym rachunku zysków i strat. Wskazanego wyżej sposobu nie stosuje się, gdy liczba jednostek podporządkowanych, których dane obejmowane są metodą pełną lub proporcjonalną uległa w ciągu okresu, za który sporządzany jest skonsolidowany rachunek zmianie (objęcie kontrolą lub współkontrolą, lub odpowiednio wyłącznie jednostki podporządkowanej z konsolidacji lub zastosowania metody proporcjonalnej). Szczególną zasadę sporządzania skonsolidowanego rachunku w razie objęcia nim jednostki podporządkowanej po raz pierwszy lub jej wyłączenia ze skonsolidowanego rachunku przedstawiono w punkcie niniejszego Istotą podejścia, o którym mowa w pkt jest sporządzenie skonsolidowanego rachunku dla grupy kapitałowej (odpowiednio jednostek podporządkowanych wspólnikowi jednostek współzależnych lub znaczącemu inwestorowi) w taki sposób, jakby skonsolidowany rachunek był sporządzany niezależnie od jednostkowych rachunków zestawionych przy zastosowaniu metod i technik, o których mowa w Standardzie, a więc tak, jakby był on sporządzany dla wszystkich jednostek, których dane finansowe obejmowane są skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym, sporządzanym w taki sposób, jakby grupa kapitałowa była jedną jednostką sprawozdawczą. Zasady określone w punktach oraz tego rozdziału stosuje się Istotą podejścia, o którym mowa w punkcie jest sporządzenie skonsolidowanego rachunku danej grupy kapitałowej (odpowiednio jednostek podporządkowanych wspólnikowi jednostek współzależnych lub znaczącemu inwestorowi) w taki sposób, jakby sprawozdanie to było sumą poszczególnych pozycji jednostkowych rachunków jednostki dominującej i jednostek od niej zależnych oraz współzależnych. Dane finansowe tych jednostek obejmowane są skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym metodą konsolidacji pełnej oraz procentowej części poszczególnych pozycji jednostkowych rachunków tych jednostek współzależnych, których dane finansowe obejmowane są w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym metodą proporcjonalną, przeliczonych w sposób określony w punkcie z uwzględnieniem odpowiednich korekt przepływów pieniężnych (głównie działalności operacyjnej), wynikających z objęcia skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym danych finansowych jednostek podporządkowanych metodą praw własności. Zasady określone w punktach oraz tego rozdziału stosuje się Korekty, o których mowa w pkt. polegają na wyłączeniu wszelkich przepływów pieniężnych pomiędzy objętymi skonsolidowanym rachunkiem: jednostką dominującą a jednostkami od niej zależnymi oraz między poszczególnymi jednostkami zależnymi, w szczególności z tytułu:a) wypłaty dywidend w ramach podziału wyników finansowych jednostek grupy kapitałowej, które dla jednostki wypłacającej dywidendę (zwykle jest nią jednostka zależna, dokonująca wpłat na rzecz jednostki dominującej) stanowi wydatek, wykazywany w przepływach działalności finansowej, zaś dla jednostki otrzymującej dywidendę (zwykle jest to jednostka dominująca) stanowi wpływ, wykazywany w przepływach działalności inwestycyjnej,b) objęcia udziałów (akcji) w jednostce grupy kapitałowej, które dla obejmującego udziały (akcje) (zwykle jest to jednostka dominująca) stanowi wydatek działalności inwestycyjnej, zaś dla jednostki emitującej udziały (akcje) (zwykle jest to jednostka zależna) - wpływ wykazywany w działalności finansowej (zob. także pkt rozdziału),c) wykorzystania i spłaty pożyczek (kredytów), które dla jednostki udzielającej pożyczki stanowią wydatek, wykazywany w działalności inwestycyjnej, zaś dla jednostki zaciągającej pożyczkę stanowią wpływ, wykazywany w działalności finansowej. Spłaty pożyczek (tak odsetek, jak kwoty pożyczki) ujmuje się analogicznie, tzn. przelane kwoty stanowią odpowiednio wpływ środków pieniężnych działalności inwestycyjnej i wydatek środków pieniężnych działalności W przypadku sporządzania skonsolidowanego rachunku na podstawie skonsolidowanego bilansu i skonsolidowanego rachunku zysków i strat, według podejścia, o którym mowa w pkt wskazane w literach a)-c) punktu przepływy pieniężne nie są brane pod uwagę, gdyż odpowiednie wartości bilansowe oraz odpowiednie przychody i koszty z tych operacji zostały już uprzednio W razie zastosowania do sporządzenia skonsolidowanego rachunku podejścia, o którym mowa w pkt przepływy pieniężne wskazane w pkt. oraz inne podlegają eliminacji w drodze wyłączenia z właściwej działalności odpowiednio wydatków i przepływ środków pieniężnych z tytułu pożyczki udzielonej przez jednostkę dominującą jednostce zależnej wykazywany jest w jednostkowym rachunku jednostki dominującej jako wydatek działalności inwestycyjnej, podczas gdy w jednostkowym rachunku jednostki zależnej - jako wpływ środków pieniężnych działalności finansowej. W celu wyeliminowania ze skonsolidowanego rachunku wewnętrznych (wewnątrzgrupowych) przepływów pieniężnych, które nie powinny być wykazywane (z zastrzeżeniem określonym w punkcie pozycje obejmujące wydatki z tytułu udzielonej pożyczki należy skorygować o kwotę przepływu wykazanego w działalności inwestycyjnej oraz o tę samą kwotę skorygować pozycję wpływów z tytułu zaciągniętej pożyczki w przepływach pieniężnych działalności finansowej. Nie wyklucza to konieczności dokonania odpowiednich, równoległych korekt o podobnym charakterze przepływów pieniężnych działalności operacyjnej, polegających na eliminowaniu przychodów i kosztów związanych z udzieloną i zaciągniętą pożyczką w przypadku sporządzania skonsolidowanego rachunku metodą pośrednią oraz w razie sporządzania noty objaśniającej przepływy pieniężne działalności operacyjnej w skonsolidowanym rachunku, sporządzonym metodą Jeżeli jednostka nadrzędna obejmuje w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym dane jednostek podporządkowanych wyłącznie metodą praw własności, to skonsolidowane przepływy pieniężne netto jednostek powiązanych z jednostką oraz składające się na nie przepływy pieniężne netto poszczególnych rodzajów działalności (operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej) wynikają wprost z jednostkowego rachunku przepływów pieniężnych sporządzonego przez tę jednostkę nadrzędną i równe są odpowiednio przepływom pieniężnym netto, wykazanym w tym rachunku. Dlatego zaleca się sporządzenie tego rachunku zgodnie z podejściem, o którym mowa w pkt gdyż w przypadku sporządzania skonsolidowanego rachunku:a) metodą bezpośrednią - wszystkie pozycje dotyczące poszczególnych działalności odpowiadają wprost pozycjom, wykazanym w jednostkowym rachunku jednostki nadrzędnej,b) metodą pośrednią - jedynym tytułem korekt konsolidacyjnych w skonsolidowanym rachunku, bez względu na wielkość i rodzaj transakcji kapitałowych, finansowych i inwestycyjnych dokonanych między jednostkami objętymi tym sprawozdaniem, jest eliminacja wpływu jaki wywiera stosowanie metody praw własności na strukturę przepływów pieniężnych działalności operacyjnej. Dotyczy to w szczególności korekty udziału jednostki nadrzędnej w wyniku finansowym jednostki podporządkowanej (por. pkt oraz korekty odpisu wartości firmy (dodatniej lub ujemnej), wpływającego na skonsolidowany wynik finansowy (por. pkt Jeżeli na podstawie art. 28 ust. 1 pkt 4 ustawy jednostka nadrzędna stosuje do wyceny i wykazywania w księgach rachunkowych i jednostkowym sprawozdaniu finansowym udziałów we wszystkich jednostkach podporządkowanych objętych skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym metodę praw własności, to wówczas nie są potrzebne żadne korekty przepływów pieniężnych działalności operacyjnej - pozycje i kwoty ujęte i wykazane w jednostkowym rachunku przepływów pieniężnych odpowiadają pozycjom i kwotom, jakie ujmuje się i wykazuje w skonsolidowanym Uwzględniając zasadę istotności, jak również wyważając koszty i korzyści sporządzania skonsolidowanego rachunku, szczególnie drogą sumowania poszczególnych pozycji jednostkowych rachunków, dopuszczalne jest zaniechanie eliminacji przepływów pieniężnych następujących pomiędzy jednostkami grupy kapitałowej, jeżeli przy sporządzaniu skonsolidowanego bilansu i skonsolidowanego rachunku zysków i strat przepływy takie uznano za można zaniechać wyłączeń tych wewnętrznych przepływów pieniężnych, które były przedmiotem eliminacji przy sporządzaniu skonsolidowanego bilansu i skonsolidowanego rachunku przepływów zysków i jeśli przy sporządzeniu skonsolidowanego bilansu dokonano eliminacji wewnętrznych rozrachunków pomiędzy jednostką dominującą i zależną według stanu tych rozrachunków na dzień sporządzenia bilansu, to w skonsolidowanym rachunku, sporządzanym metodą pośrednią drogą sumowania jednostkowych rachunków, należy wyłączyć te rozrachunki w zakresie, przyjętym przy sporządzeniu skonsolidowanego bilansu. W ten sposób zmiany rozrachunków w okresie wpływające na zmiany w kapitale obrotowym grupy kapitałowej odpowiadają zmianom rozrachunków jednostek grupy z jej otoczeniem, a nie z uwzględnieniem zmian rozrachunków jednostek miedzy Ogólną zasadą sporządzania skonsolidowanego rachunku przepływów działalności operacyjnej metodą pośrednią jest korygowanie wykazanego w bilansie wyniku finansowego (zysku/straty netto) jednostki sprawozdawczej (grupy kapitałowej lub inaczej powiązanych jednostek), jaki przypada na udziałowców jednostki nadrzędnej, w celu ustalenia przepływów pieniężnych netto tej działalności. Innymi słowy: ustalony memoriałowo wynik finansowy netto jednostki sprawozdawczej doprowadzany jest do wyniku kasowego działalności operacyjnej, tj. przepływów pieniężnych netto tej jednak skonsolidowany rachunek sporządzany jest drogą sumowania jednostkowych rachunków jednostek wchodzących w skład grupy kapitałowej z uwzględnieniem danych finansowych tych jednostek podporządkowanych, które obejmowane są metodą praw własności (pkt to sporządzając ten rachunek należy wpierw doprowadzić do sumarycznej zgodności wyniku finansowego jednostki dominującej i jednostek zależnych obejmowanych metodą pełną oraz proporcjonalnego wyniku finansowego (jeżeli są one konsolidowane metodą proporcjonalną) z wynikiem finansowym (zysk/strata netto) wykazanym w bilansie skonsolidowanym. W tym celu dokonuje się odpowiednich korekt i eliminacji wyniku finansowego, nieodzownych dla ustalenia skonsolidowanego wyniku finansowego w skonsolidowanym bilansie i skonsolidowanym rachunku zysków i strat. Jeżeli jednostka nadrzędna, sporządzając skonsolidowane sprawozdanie finansowe obejmuje nim dane finansowe jednostek podporządkowanych wyłącznie metodą praw własności, to sumaryczny wynik finansowy zgodny jest z jednostkowym wynikiem elementy i zasady dokonywania korekt i eliminacji konsolidacyjnych sumarycznego wyniku finansowego przedstawiono w kolejnych Najczęściej sumaryczny wynik finansowy jednostki nadrzędnej oraz jednostek grupy kapitałowej, których dane konsolidowane są metodą pełną lub metodą proporcjonalną podlega korektom z tytułu:a) praw udziałowców mniejszościowych do części wyników finansowych netto jednostek zależnych, obejmowanych metodą konsolidacji pełnej. W takim przypadku suma udziałów mniejszości w wynikach finansowych jednostek zależnych koryguje odpowiednio skonsolidowany wynik finansowy; korekta tu ma charakter memoriałowy; dlatego jednocześnie następuje równoległy zapis kwoty korekty we właściwej dla wykazywanych w przepływach pieniężnych działalności operacyjnej pozycji: zyski (straty) mniejszości;b) obciążenia skonsolidowanego wyniku finansowego odpisem raty lub całości nabytej wartości firmy (lub przejętej ujemnej wartości firmy) jednostek podporządkowanych. W takim przypadku łączny odpis wartości firmy (dodatniej i ujemnej) koryguje odpowiednio skonsolidowany wynik finansowy; również tu korekta ma charakter memoriałowy; dlatego jednocześnie następuje równoległy zapis kwoty korekty we właściwej dla wykazywanych w przepływach pieniężnych działalności operacyjnej pozycji odpisów amortyzacyjnych (rozliczeniowych), które wykazuje się odrębnie w pozycjach odpisy wartości firmy, odpisy ujemnej wartości firmy. Dotyczy to zarówno odpisów dodatniej jak i ujemnej wartości firmy, powstałej na obejmowanych jednostkach podporządkowanych metodą pełnej konsolidacji oraz metodą proporcjonalną. W przypadku zastosowania metody praw własności odpisy dodatniej lub ujemnej wartości firmy ujmowane są i wykazywane łącznie z udziałem w zyskach (stratach) jednostek wycenianych metodą praw własności (o czym mowa w lit. d);c) eliminacji aktywowanych zysków i strat na transakcjach dokonanych między jednostkami objętymi skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym. W przypadku jednostek, których dane konsolidowane są metodą pełną lub metodą proporcjonalną, korekcie - prócz właściwej korekty skonsolidowanego wyniku finansowego - podlega zmiana stanu zapasów, jeśli zyski bądź straty wpływają na wartość tych zapasów. Gdy zyski bądź straty wpływają na wartość składników aktywów trwałych, wówczas odpowiednio korygowana jest pozycja: wynik z działalności inwestycyjnej (w przypadku sprzedaży aktywów trwałych) lub zmiana stanu zapasów (w przypadku sprzedaży aktywów trwałych, będących dla sprzedającego produktami lub towarami), a w uzasadnionych przypadkach - pozycja innych korekt z działalności operacyjnej z uwzględnieniem odpowiednich korekt, dotyczących skorygowanej kwoty ewentualnych odpisów amortyzacyjnych. W związku z eliminacjami zysków lub strat na transakcjach między jednostkami grupy kapitałowej powstaje różnica przejściowa z tytułu odroczonego podatku dochodowego. Powoduje to zwykle (o ile jest to istotne) powstanie i ujęcie aktywów podatkowych (przy eliminowanych zyskach) lub rezerw podatkowych (przy eliminowanych stratach na sprzedaży zewnętrznej z zachowaniem zasady ostrożności). Operacje te powodują także korektę wyników finansowych netto, dlatego - w celu sporządzenia skonsolidowanego rachunku metodą pośrednią - niezbędne jest odpowiednie ujęcie wpływu tych memoriałowych rozliczeń na pozycje, wykazywane w przepływach pieniężnych działalności operacyjnej. Podobnie, w kolejnych okresach, za który sporządzany jest kolejny skonsolidowany rachunek, ujęcie realizowanych w tym okresie zysków lub strat uprzednio odliczonych od skonsolidowanego wyniku finansowego, powoduje konieczność odwrócenia wcześniej ujętych aktywów lub rezerw na podatek odroczony z tytułu powstałych różnic przejściowych. W następstwie tego korygowany jest skonsolidowany wynik finansowy netto, co powoduje to także odpowiednie ujęcie rozliczanych aktywów lub rezerw podatkowych w skonsolidowanym rachunku, którego memoriałowy wpływ należy odpowiednio udziału w wynikach finansowych jednostek podporządkowanych obejmowanych metodą praw własności. Wpływ dokonywanej według zasady memoriału korekty wyniku finansowego jednostki nadrzędnej w celu doprowadzenia go do wysokości skonsolidowanego wyniku finansowego neutralizuje w ramach przepływów pieniężnych działalności operacyjnej zapis w pozycji: zysk (strata) z udziałów (akcji) w jednostkach wycenianych metodą praw własności; nie jest celowe wyłączanie odpisu wartości firmy (ujemnej wartości firmy) z tej korekty i oddzielne jego eliminowanie;e) eliminacji dywidend, uzyskanych od jednostek powiązanych, objętych skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym i to zarówno tych dywidend, które uzyskuje jednostka nadrzędna od jednostek podporządkowanych, jak i tych, które należne są innym jednostkom podporządkowanym w przypadku powiązań kapitałowych między nimi, o ile wycena udziałów w księgach rachunkowych tych jednostek (zgodnie z przepisami art. 28 ust. 1 pkt. 4 ustawy) nie następuje metodą praw własności. Zapis eliminujący wpływ dywidend na skonsolidowany wynik finansowy następuje w korespondencji z pozycją: udziały w zyskach dywidend w kwocie dywidend naliczonych przez jednostki objęte skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym. Dywidendy wypłacone, a więc te dywidendy, które powodują odpowiedni przepływ środków pieniężnych pomiędzy tymi jednostkami grupy kapitałowej, których dane finansowe obejmowane są skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym metodą konsolidacji pełnej lub proporcjonalnej oraz jednostką nadrzędną wymagają ponadto eliminacji z przepływów pieniężnych działalności finansowej, pozycja dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli (wydatki ze znakiem dodatnim) oraz z przepływów pieniężnych działalności inwestycyjnej, pozycja: wpływy z aktywów finansowych (z dywidend) ze znakiem ujemnym. Dywidendy uzyskane przez udziałowców mniejszościowych wykazuje się jako wydatki w przepływach pieniężnych działalności inwestycyjnej, pozycja: dywidendy i inne udziały w zyskach wypłacone udziałowcom mniejszościowych;f) naliczonych odsetek od pożyczek (kredytów) uzyskanych od innych jednostek grupy kapitałowej, objętych skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym, które nie wpłynęły w całości lub części na koszty okresu, w którym je naliczono (zwiększają one wartość aktywów trwałych lub obrotowych). W takim przypadku odpowiednio korygowany jest wynik z działalności inwestycyjnej in plus (w przypadku odsetek zwiększających wartość aktywów trwałych) lub zmiana stanu zapasów (w przypadku odsetek aktywowanych w zapasach), a w uzasadnionych przypadkach - pozycja: inne korekty z działalności operacyjnej, z uwzględnieniem odpowiednich korekt, dotyczących skorygowanej kwoty ewentualnych odpisów amortyzacyjnych. Odsetki zapłacone, a więc te odsetki, które powodują odpowiedni przepływ środków pieniężnych pomiędzy tymi jednostkami grupy kapitałowej, których dane finansowe objęte są skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym metodą konsolidacji pełnej lub metodą proporcjonalną oraz jednostką nadrzędną, wymagają ponadto eliminacji z przepływów pieniężnych działalności finansowej, pozycja: wydatki na odsetki (ze znakiem dodatnim) oraz z przepływów pieniężnych działalności inwestycyjnej, pozycja: wpływy z aktywów finansowych (z odsetek) ze znakiem ujemnym;g) rozliczanych w danym okresie różnic między wyceną w wartości księgowej i wartości godziwej aktywów netto tych jednostek podporządkowanych, które obejmowane są w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym metodą pełną lub metodą proporcjonalną, a które stanowiły o ustaleniu i rozliczeniu powiązania kapitałowego na dzień powstania relacji podporządkowania lub w uzasadnionych przypadkach jego wzmocnienia wobec nabycia dodatkowych jeśli różnica z wyceny amortyzowanego składnika aktywów trwałych jest dodatnia, to wówczas dodatkowy (od różnicy z wyceny) odpis amortyzacyjny przypadający na dany okres obciąża skonsolidowany wynik finansowy; wpływ tej operacji na przepływy pieniężne netto działalności operacyjnej neutralizowany jest w pozycji: amortyzacja ze znakiem dodatnim;h) podatku dochodowego stosownie do przyjętej i stosowanej przy sporządzeniu skonsolidowanego sprawozdania finansowego koncepcji odroczonego podatku dochodowego, powodującego powstanie i wykazanie w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym dodatkowych aktywów bądź rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego. W takim przypadku eliminacji podlega drugostronnie odpowiednio pozycja zmiany stanu rozliczeń międzyokresowych lub zmiany stanu rezerw, neutralizując tym samym wpływ korekt skonsolidowanego wyniku finansowego na przepływy pieniężne netto działalności Do innych tytułów korekt konsolidacyjnych skonsolidowanego rachunku, sporządzanego metodą pośrednią drogą sumowania poszczególnych pozycji jednostkowych rachunków jednostek grupy kapitałowej należy eliminacja wzajemnych rozrachunków. Kwoty eliminowanych rozrachunków powinny być zgodne, stąd eliminacja taka nie powoduje zmian w przepływach pieniężnych netto działalności operacyjnej, powinna ona jednak odpowiednio wpłynąć na wykazywaną w przepływach pieniężnych działalności operacyjnej wysokość pozycji "zmiana stanu należności" oraz pozycji "zmiana stanu zobowiązań". W przypadku sporządzania skonsolidowanego rachunku po raz pierwszy lub w razie obejmowania nim kolejnej jednostki zależnej metodą pełną (odpowiednio współzależnej metodą proporcjonalną), jej przepływy pieniężne ujmowane są z dniem objęcia kontroli (współkontroli). Stan środków pieniężnych nowo obejmowanej jednostki zależnej (odpowiednio jednostki współzależnej, przeliczonych procentowo) na dzień objęcia w niej kontroli (współkontroli) podlega wyłączeniu i koryguje pozycję wydatków jednostki nadrzędnej, wykazywanych w przepływach pieniężnych działalności inwestycyjnej. Podobna zasada dotyczy sytuacji wyłączenia ze skonsolidowanego rachunku jednostki zależnej (współzależnej), nad którą utracono kontrolę (współkontrolę), np. w drodze zbycia jej udziałów. Skonsolidowany rachunek obejmuje tylko przepływy tej jednostki zależnej (współzależnej), jakie ta osiągnęła do dnia utraty nad nią kontroli (współkontroli). Wówczas środki pieniężne takiej jednostki zależnej (odpowiednio: procentowo przeliczone jednostki współzależnej dotychczas obejmowanej metodą proporcjonalną) na dzień utraty kontroli (współkontroli) pomniejszają wpływy ze zbycia (jeśli takie nastąpiło) udziałów tej jednostkix). W razie emisji instrumentów kapitałowych przez jednostkę zależną, której dane są obejmowane w skonsolidowanym rachunku metodą pełną i objęcia w niej dodatkowych udziałów przez jednostki grupy kapitałowej w formie wydatków pieniężnych (wydatkowania środków pieniężnych lub ich ekwiwalentów), w skonsolidowanym rachunku wyłączeniu podlega kwota środków wydatkowanych (korekta wydatków działalności inwestycyjnej) na objęcie oraz środków otrzymanych z emisji kapitału własnego (akcji bądź udziałów). Środki pieniężne uzyskane z wpłat udziałowców mniejszościowych nie podlegają wyłączeniu, ale wykazywane są w odrębnej pozycji skonsolidowanego rachunku w przepływach pieniężnych działalności finansowej, poza pozycją wpływów z wydania udziałów (emisji akcji) i innych instrumentów kapitałowych oraz dopłat do kapitału. Ujęty w rozliczeniu emisji kapitału przychód finansowy lub koszt finansowy (zgodnie z przepisem art. 60 ust. 4 ustawy), wpływający na pozycję wyniku finansowego netto w skonsolidowanym rachunku sporządzanym metodą pośrednią, eliminowany jest w przepływach pieniężnych działalności operacyjnej przez ujęcie korekty w pozycji: Inne korekty, chyba że eliminowana kwota jest istotna. Wówczas tę korektę wykazuje się w odrębnej pozycji. Podane wyżej wyjaśnienia mają także odpowiednio zastosowanie w przypadku emisji instrumentów kapitałowych przez jednostkę współzależną, której dane w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym obejmowane są metodą Przykłady liczbowePrzykład nr 1 - Rachunek przepływów pieniężnych w jednostce innej niż bank i zakład ubezpieczeńPrzykład ilustruje omówiony w Standardzie sposób sporządzania oraz prezentacji metodą bezpośrednią i pośrednią rachunku przepływów pieniężnych przez jednostkę inną niż bank lub zakład ubezpieczeń. Jego celem jest przybliżenie określonych w Standardzie zasad oraz pomoc w praktycznym wyjaśnieniu ich przykładzie (z wyjątkiem bilansu) podano wyłącznie dane dotyczące okresu sprawozdawczego (roku obrotowego). Odpowiadające im dane za rok poprzedni przedstawia się zgodnie z postanowieniami zawiera też informacje uzupełniające, mające pokazać, w jaki sposób sporządzono rachunek przepływów względu na ilustracyjny charakter przykładu wprowadzono w nim szereg uproszczeń: w rozrachunkach z tytułu VAT, jak również pominięto w bilansie niektóre specyfikacje, np. zapasów, środków pieniężnych. Wszystkie dane liczbowe wyrażone są w Przykładowo: jeśli za nabycie wszystkich udziałów w spółce zależnej Z, które miało miejsce 1 lipca 2009 r. trzeba było wydatkować 100 jp., zaś spółka zależna Z na dzień objęcia w niej kontroli dysponowała 15 jp. środków pieniężnych, oraz:a) przepływy pieniężne netto spółki dominującej D wynosiły w całym 2009 r. 300 jp., przy czym stan jej środków na 1 stycznia i 31 grudnia 2009 r. wynosił odpowiednio: 200 jp. i 500 jp., zaśb) przepływy pieniężne spółki zależnej Z w okresie 1 lipca 2009 r. - 31 grudnia 2009 r. wynosiły 120 jp., przy czym stan jej środków na 1 lipca i 31 grudnia 2009 r. wynosił odpowiednio: 15 jp. i 135 jp.,to wówczas skonsolidowane przepływy netto grupy spółek D i Z za 2009 r. wyniosły 435 jp., gdyż stan środków pieniężnych na 1 stycznia 2009 r. wynosił 200 jp. (tylko spółki dominującej D), zaś stan środków pieniężnych na koniec 2009 r. wynosił 635 jp.: środki pieniężne spółki dominującej D plus środki pieniężne spółki zależnej Z: 500 + 135). Chociaż sumaryczne, jednostkowe przepływy pieniężne netto spółek D i Z wynoszą 420 jp. (300 + 120), to skorygowanie wydatków inwestycyjnych o 15 jp. (w kwocie środków spółki Z na dzień objęcia w niej kontroli) powoduje ujęcie skonsolidowanych przepływów pieniężnych netto we właściwej kwocie 435 jp. (420 + 15).Bilans Spółki Akcyjnej "ALFA" na dzień w PLN Treść pozycji Rok sprawozdaw-czy Zmiana stanu Rok poprzedni 1 2 3 4 5 6 7 Aktywa A. Aktywa trwałe I. Wartości niematerialne i prawne 1. Koszty zakończonych prac rozwojowych - - - 2. Wartość firmy - - - 3. Inne wartości niematerialne i prawne 4. Zaliczki na wartości niematerialne i prawne - - - II. Rzeczowe aktywa trwałe 1. Środki trwale a) grunty (w tym prawo użytkowania wieczystego gruntu) - b) budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej ( c) urządzenia techniczne i maszyny d) środki transportu e) inne środki trwałe - - - 2. Środki trwałe w budowie 3. Zaliczki na środki trwałe w budowie - III. Należności długoterminowe - - - 1. Od jednostek powiązanych - - - 2. Od pozostałych jednostek - - - IV. Inwestycje długoterminowe 1. Nieruchomości - - - 2. Wartości niematerialne i prawne - - - 3. Długoterminowe aktywa finansowe a) w jednostkach powiązanych - - - b) w pozostałych jednostkach - udziały lub akcje - inne papiery wartościowe - udzielone pożyczki - - inne długoterminowe aktywa finansowe - - - 4. Inne inwestycje długoterminowe - - - V. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe - - - 1 2 3 4 5 6 7 B. Aktywa obrotowe 1. Zapasy II. Należności krótkoterminowe 1. Należności od jednostek powiązanych - - - 2. Należności od pozostałych jednostek a) z tytułu dostaw i usług, o okresie spłaty: - do 12 miesięcy - powyżej 12 miesięcy - - - b) z tytułu podatków, dotacji, ceł, ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych oraz innych świadczeń ( c) inne - d) dochodzone na drodze sądowej - - - III. Inwestycje krótkoterminowe 1. Krótkoterminowe aktywa finansowe a) w jednostkach powiązanych - - - b) w pozostałych jednostkach - udziały lub akcje - inne papiery wartościowe - udzielone pożyczki - - - inne krótkoterminowe aktywa finansowe - c) Środki pieniężne i inne aktywa pieniężne 2. Inne inwestycje krótkoterminowe - - - IV. Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe - Aktywa razem Pasywa A. Kapitał własny I. Kapitał podstawowy II. Należne wpłaty na kapitał podstawowy (wielkość ujemna) ( ( - III. Udziały (akcje) własne (wielkość ujemna) - - - IV. Kapitał zapasowy V. Kapitał z aktualizacji wyceny - VI. Pozostałe kapitały rezerwowe - VII. Zysk (strata) z lat ubiegłych - ( VIII. Zysk (strata) netto IX. Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego (wielkość ujemna) - - - 1 2 3 4 5 6 7 B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania I. Rezerwy na zobowiązania 1. Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego - 2. Rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne - długoterminowa - krótkoterminowa - - - 3. Pozostałe rezerwy - - długoterminowe - - - - krótkoterminowe - II. Zobowiązania długoterminowe 1. Wobec jednostek powiązanych - - - 2. Wobec pozostałych jednostek a) kredyty i pożyczki b) z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych - - - c) inne zobowiązania finansowe - - - d) inne ( III. Zobowiązania krótkoterminowe 1. Wobec jednostek powiązanych - - - 2. Wobec pozostałych jednostek a) kredyty i pożyczki b) z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych - - - c) inne zobowiązania finansowe - - - d) z tytułu dostaw i usług, o okresie wymagalności: - do 12 miesięcy - powyżej 12 miesięcy - - - e) zaliczki otrzymane na dostawy - - - f) zobowiązania wekslowe - - - g) z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń i innych świadczeń ( h) z tytułu wynagrodzeń ( i) inne 3. Fundusze specjalne IV. Rozliczenia międzyokresowe - 1. Ujemna wartość firmy - - - 2. Inne rozliczenia międzyokresowe - Pasywa razem Rachunek zysków i strat Spółki Akcyjnej "ALFA" za rok 20XX w PLN Treść pozycji Rok sprawozdawczy 1 2 3 4 A. Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów, w tym: I. Przychody netto ze sprzedaży produktów II. Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów - B. Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów I. Koszt wytworzenia sprzedanych produktów II. Wartość sprzedanych towarów i materiałów - C. Zysk (strata) brutto ze sprzedaży (A - B) D. Koszty sprzedaży E. Koszty ogólnego zarządu F. Zysk (strata) ze sprzedaży (C - D - E) G. Pozostałe przychody operacyjne I. Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych II. Dotacje - III. Inne przychody operacyjne H. Pozostałe koszty operacyjne I. Strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych - II. Aktualizacja wartości aktywów niefinansowych - III. Inne koszty operacyjne I. Zysk (strata) z działalności operacyjnej (F + G - H) J. Przychody finansowe I. Dywidendy i udziały w zyskach II. Odsetki III. Zysk ze zbycia inwestycji IV. Aktualizacja wartości inwestycji V. Inne K. Koszty finansowe I. Odsetki, w tym: - dla jednostek powiązanych - II. Strata ze zbycia inwestycji - III. Aktualizacja wartości inwestycji - IV. Inne L. Zysk (strata) z działalności gospodarczej (I + J - K) 1 2 3 4 M. Wynik zdarzeń nadzwyczajnych ( - ( I. Zyski nadzwyczajne - II. Straty nadzwyczajne N. Zysk (strata) brutto (L M) O. Podatek dochodowy P. Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku (zwiększenia straty) - R. Zysk (strata) netto (N - O - P) Informacje o zdarzeniach jakie nastąpiły w ciągu roku sprawozdawczego pomocne przy sporządzeniu rachunku przepływów pieniężnychUwaga:1. dla ułatwienia obliczeń wartości dotyczące nabywania i sprzedaży składników działalności inwestycyjnej podano bez podatku VAT - podatek ten zaliczono umownie do przepływów z działalności operacyjnej,2. dla uproszczenia założono, że na koniec poprzedniego roku nie wystąpiły różnice z wyceny bilansowej środków pieniężnych wyrażonych w walutach obcych zgromadzonych na rachunkach walutowych i w kasie w PLN Lp. Treść Dane za rok sprawozdawczy 1 2 3 1. Sprzedano maszynę: wartość netto sprzedaż za gotówkę (por. pkt 22) wynik na sprzedaży 2. Darowizna niepieniężna przekazana w postaci urządzeń (wartość netto) (por. pkt 22) 3. Ujawnienie podczas inwentaryzacji środka trwałego (por. pkt 22) 4. Otrzymane dywidendy (brutto) 5. Naliczone i otrzymane odsetki od lokat o okresie powyżej trzech miesięcy 6. Zysk ze zbycia inwestycji krótkoterminowych: wartość bilansowa cena sprzedaży (wpływ) wynik na sprzedaży 7. Naliczone i zapłacone odsetki dotyczące działalności: operacyjnej finansowej (od kredytów) finansowej (z tytułu leasingu finansowego - por. pkt 34) 8. W wyniku trudnego do przewidzenia zdarzenia losowego zniszczeniu uległ budynek (nieubezpieczony) - wartość netto (por. pkt 23) 9. Zmiana stanu (wzrost) czynnych, krótkoterminowych rozliczeń międzyokresowych 1 2 3 10. Wzrost rezerw: z tytułu odroczonego podatku dochodowego na świadczenia emerytalne i podobne inne 11. Podział wyniku finansowego ( z lat poprzednich + z roku ubiegłego = wypłata dywidend (brutto) wyplata nagród (brutto) powiększenie kapitału zapasowego odpis na ZFŚS 12. Podwyższenie kapitału Spółki "ALFA"; emisja własnych akcji; ogólna wartość akcji w cenie emisyjnej w tym: - kapitał podstawowy (wartość nominalna), - kapitał zapasowy - agio (pomniejszony o koszty emisji należne wpłaty za przejęte akcje Wpływy z emisji 13. Kredyty długoterminowe: Wpływy Spłata (kredyt dewizowy) (wg kursu na dzień zaciągnięcia) i (ujemne różnice kursowe zrealizowane) 14. Kredyty krótkoterminowe: Wpływy Kredyt w rachunku bieżącym per saldo (początek roku obrotowego koniec roku obrotowego Spłata (kredyt dewizowy): (wg kursu na dzień zaciągnięcia) i (dodatnie różnice kursowe zrealizowane) 15. Zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych (różnice dodatnie) 16. Zmiana stanu (wzrost) rozliczeń międzyokresowych przychodów 17. Amortyzacja środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych za rok obrotowy 18. Wartości niematerialne i prawne: Zakup (za gotówkę) 19. Środki trwałe w budowie: Nabycie (zapisy memoriałowe) Zapłata 20. Zaliczki na poczet budowy środków trwałych 21. Środki transportu: Zakup (za gotówkę) 1 2 3 22. Maszyny i urządzenia: Sprzedaż (wartość netto)(por. pkt 1) Ujawnienie (por. pkt 3) Darowizna przekazana (por. pkt 2) Nabycie (zapisy memoriałowe) Zapłata Przekazany wkład niepieniężny (por. pkt 30) 23. Budynki: Zniszczenie budynku - wartość netto (por. pkt 8) 24. Nabycie krótkoterminowych aktywów finansowych (wydatek) 25. Nabycie udziałów w innej jednostce (wydatek) 26. Nabycie 3-letnich obligacji Skarbu Państwa (wydatek) 27. Udzielenie innej jednostce pożyczki długoterminowej (na 4 lata) 28. Nabycie akcji innych jednostek w celach handlowych 29. Do Spółki "ALFA" wniesiono wkład niepieniężny w postaci składników aktywów obrotowych (zapasów) 30. Spółka "ALFA" pokryła akcje innej jednostki wkładem niepieniężnym w postaci środków trwałych (por. pkt 22) 31. Konwersja zaciągniętego kredytu długoterminowego na akcje własne 32. Umorzenie zaciągniętej pożyczki długoterminowej 33. Aktualizacja wartości bilansowej inwestycji krótkoterminowych, in plus, do wartości rynkowej 34. Spłata raty kapitałowej leasingu finansowego Spłata odsetek i prowizji leasingowych (por. pkt 7) 35. Odpisanie wartości środków trwałych w budowie, które nie dały efektu gospodarczego 36. Stan na koniec roku środków pieniężnych zablokowanych na rachunku na okres dłuższy niż trzy miesiące, jako zabezpieczenie kredytu oraz środków ZFŚS Rachunek przepływów pieniężnych Spółki Akcyjnej "ALFA" za rok 20XX Metoda bezpośrednia w PLN Treść pozycji Dane za rok sprawozdawczy 1 2 3 4 5 A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej I. Wpływy 1. Sprzedaż 2. Inne wpływy z działalności operacyjnej 1 2 3 4 5 II. Wydatki 1. Dostawy i usługi 2. Wynagrodzenia netto 3. Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz inne świadczenia 4. Podatki i opłaty o charakterze publicznoprawnym 5. Inne wydatki operacyjne III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (III) B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej I. Wpływy 1. Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych 2. Zbycie inwestycji w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne - 3. Z aktywów finansowych, w tym: a) w jednostkach powiązanych - b) w pozostałych jednostkach - zbycie aktywów finansowych - dywidendy i udziały w zyskach - spłata udzielonych pożyczek długoterminowych - - odsetki - inne wpływy z aktywów finansowych - 4. Inne wpływy inwestycyjne - II. Wydatki 1. Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych 2. Inwestycje w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne - 3. Na aktywa finansowe, w tym: a) w jednostkach powiązanych - b) w pozostałych jednostkach - nabycie aktywów finansowych - udzielone pożyczki długoterminowe 4. Inne wydatki inwestycyjne III. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (l-ll) ( C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej I. Wpływy 1. Wpływy netto z wydania udziałów (emisji akcji) i innych instrumentów kapitałowych oraz dopłat do kapitału 1 2 3 4 5 2. Kredyty i pożyczki 3. Emisja dłużnych papierów wartościowych - 4. Inne wpływy finansowe - II. Wydatki 1. Nabycie udziałów (akcji) własnych - 2. Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli 3. Inne niż wypłaty na rzecz właścicieli, wydatki z tytułu podziału zysku 4. Spłaty kredytów i pożyczek 5. Wykup dłużnych papierów wartościowych - 6. Z tytułu innych zobowiązań finansowych - 7. Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego 8. Odsetki 9. Inne wydatki finansowe - III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (I-II) D. Przepływy pieniężne netto razem ( E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w tym: - zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych F. Środki pieniężne na początek okresu G. Środki pieniężne na koniec okresu (FD), w tym: - o ograniczonej możliwości dysponowania Rachunek przepływów pieniężnychMetoda pośrednia w PLN Treść pozycji Rok sprawozdawczy 1 2 3 4 5 A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej I. Zysk (strata) netto II. Korekty razem 1. Amortyzacja 2. Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych ( 3. Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy) ( 4. Zysk (strata) z działalności inwestycyjnej 5. Zmiana stanu rezerw 6. Zmiana stanu zapasów ( 1 2 3 4 5 7. Zmiana stanu należności ( 8. Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych, z wyjątkiem pożyczek i kredytów 9. Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych 10. Inne korekty ( III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (III) B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej I. Wpływy 1. Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych 2. Zbycie inwestycji w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne - 3. Z aktywów finansowych, w tym: a) w jednostkach powiązanych - b) w pozostałych jednostkach - zbycie aktywów finansowych - dywidendy i udziały w zyskach - spłata udzielonych pożyczek długoterminowych - - odsetki - inne wpływy z aktywów finansowych - 4. Inne wpływy inwestycyjne - II. Wydatki 1. Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych 2. Inwestycje w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne - 3. Na aktywa finansowe, w tym: a) w jednostkach powiązanych - b) w pozostałych jednostkach - nabycie aktywów finansowych - udzielone pożyczki długoterminowe 4. Inne wydatki inwestycyjne III. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (I-lI) ( C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej I. Wpływy 1. Wpływy netto z wydania udziałów (emisji akcji) i innych instrumentów kapitałowych oraz dopłat do kapitału 2. Kredyty i pożyczki 3. Emisja dłużnych papierów wartościowych - 1 2 3 4 5 4. Inne wpływy finansowe - II. Wydatki 1. Nabycie udziałów (akcji) własnych - 2. Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli 3. Inne niż wypłaty na rzecz właścicieli, wydatki z tytułu podziału zysku 4. Spłaty kredytów i pożyczek 5. Wykup dłużnych papierów wartościowych - 6. Z tytułu innych zobowiązań finansowych - 7. Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego 8. Odsetki 9. Inne wydatki finansowe - III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (l-ll) D. Przepływy pieniężne netto razem ( E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych, w tym: - zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych F. Środki pieniężne na początek okresu G. Środki pieniężne na koniec okresu (FD), w tym: - o ograniczonej możliwości dysponowania Objaśnienia do przykładu (w PLN)Metoda bezpośredniaDane zaczerpnięto bezpośrednio z ewidencji księgowej. I. Wpływy 1. Sprzedaż - wpływy ze sprzedaży - VAT z działalności operacyjnej (wpływ) - wpływy innych należności (z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń) Razem: 2. Inne wpływy z działalności operacyjnej - wpływy z tytułu VAT dotyczącego działalności inwestycyjnej - odsetki naliczone i otrzymane zaliczone do działalności operacyjnej - pozostałe wpływy (patrz: zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych przychodów) Razem: II. Wydatki 1. Dostawy i usługi - wydatki z tytułu zużycia materiałów i energii oraz usług obcych - VAT z działalności operacyjnej (wydatek) Razem: 2. Wynagrodzenia netto - wynagrodzenia bieżącego okresu (wydatek) - wypłacone wynagrodzenia zaległe (wydatek) Razem: 3. Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz inne świadczenia - narzuty na wynagrodzenia oraz płatności innych świadczeń (wydatek) Razem: 4. Podatki i opłaty o charakterze publicznoprawnym - zapłacony podatek dochodowy (wydatek) - VAT - rozliczenie z Urzędem Skarbowym (wydatek) - inne płatności z tytułu podatków i opłat (wydatek) Razem: 5. Inne wydatki operacyjne - kary i grzywny (wydatek) - odsetki zwłoki (wydatek) - odsetki naliczone i zapłacone z tytułu działalności operacyjnej, podróże służbowe itp. - VAT z działalności inwestycyjnej (wydatek) - płatności z tytułu pozostałych zobowiązań operacyjnych - pożyczki udzielone pracownikom ze środków ZFŚS Razem: III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej (I-II) wpływy minus wydatki Metoda pośredniaW nawiasach, pochyłym, wytłuszczonym drukiem podano numery informacji zawartej w materiałach roboczych do A - Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej I. Zysk (strata) netto Pozycja R rachunku zysków i strat II. Korekty razem Suma korekt 1. Amortyzacja razem (17) 2. Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych ujemne zrealizowane różnice kursowe (13) dodatnie zrealizowane różnice kursowe (14) dodatnie niezrealizowane różnice kursowe (15) ( razem korekta ( 3. Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy) dywidendy otrzymane (4) ( odsetki otrzymane (5) ( odsetki zapłacone od kredytów (7) odsetki i prowizje leasingowe zapłacone (34) razem korekta ( 4. Zysk (strata) z działalności inwestycyjnej zysk ze sprzedaży maszyny (1) ( darowizna niepieniężna przekazana (2) ujawnienie środka trwałego (3) ( zysk ze zbycia inwestycji (6) ( wartość netto zniszczonego budynku (8) Aktualizacja wartości inwestycji krótkoterminowej (33) ( odpisanie wartości środków trwałych w budowie, które nie dały efektu gospodarczego (35) razem korekta 5. Zmiana stanu rezerw zmiana stanu razem - wzrost (10) 6. Zmiana stanu zapasów bilansowa zmiana stanu ( plus korekta z tytułu otrzymanego wkładu niepieniężnego (29) + razem korekta ( 7. Zmiana stanu należności zmiana stanu razem ( 8. Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych, z wyjątkiem pożyczek i kredytów zmiana stanu zobowiązań (bez funduszy specjalnych) - wzrost minus korekta z tytułu wzrostu zobowiązań inwestycyjnych (19, 22) ( zmiana stanu w rachunku przepływów pieniężnych zmiana stanu funduszy specjalnych - wzrost minus korekta z tytułu odpisu z zysku na ZFŚS (11) ( zmiana stanu w rachunku przepływów pieniężnych razem zmiana stanu zobowiązań i funduszy specjalnych + = 9. Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych wzrost rozliczeń międzyokresowych czynnych (9) ( wzrost rozliczeń międzyokresowych przychodów (16) razem zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych 10. Inne korekty korekty wyniku finansowego netto z tytułu: - umorzenia pożyczki (32) ( razem korekta: ( III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej zysk netto suma korekt razem Grupa B - Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej I. Wpływy 1. Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych sprzedaż maszyny (1) 3. Z aktywów finansowych (w pozostałych jednostkach), w tym: - zbycie aktywów finansowych wpływ ze sprzedaży inwestycji (6) - dywidendy i udziały w zyskach otrzymane dywidendy brutto (4) - odsetki wpływ z tytułu odsetek od lokat bankowych powyżej trzech miesięcy (5) II. Wydatki 1. Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych wydatki na nabycie: wartości niematerialnych i prawnych (18) środków trwałych w budowie (19) środków transportu (21) maszyn i urządzeń (22) razem 3. Na aktywa finansowe (w pozostałych jednostkach), w tym: - nabycie aktywów finansowych wydatki na nabycie: krótkoterminowych aktywów finansowych (24) udziałów w obcych jednostkach (25) 3-letnich obligacji Skarbu Państwa (26) akcji innych jednostek - w celach handlowych (28) razem - udzielone pożyczki długoterminowe udzielona innej jednostce na 4 lata pożyczka (27) 4. Inne wydatki inwestycyjne wypłacone zaliczki inwestycyjne (20) III. Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej (l-ll) razem wpływy minus razem wydatki ( C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej I. Wpływy: 1. Wpływy netto z wydania udziałów (emisji akcji) i innych instrumentów kapitałowych oraz dopłat do kapitału emisja akcji Spółki "ALFA": ogólna wartość emisji w cenie emisyjnej: (12) minus koszty emisji = minus należne wpłaty na kapitał podstawowy (12) razem wpływy z emisji 2. Kredyty i pożyczki zaciągnięcie kredytu długoterminowego (13) kredyt w rachunku bieżącym (per saldo) (14) zaciągnięcie kredytu krótkoterminowego (14) razem wpływy z tytułu kredytów i pożyczek II. Wydatki: 2. Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli wypłata dywidend (11) 3. Inne niż wypłaty na rzecz właścicieli, wydatki z tytułu podziału zysku wypłata nagród z zysku (11) 4. Spłaty kredytów i pożyczek wydatki na spłatę: kredytu długoterminowego (łącznie z różnicami kursowymi) (13) kredytu krótkoterminowego (łącznie z różnicami kursowymi) (14) razem 7. Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego wydatek na spłatę raty kapitałowej leasingu finansowego (34) 8. Odsetki zapłacone odsetki i prowizje: od kredytów (7) od leasingu finansowego (34) razem III. Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej (l-ll) razem wpływy minus razem wydatki D. Przepływy pieniężne netto, razem ( + + przepływy pieniężne netto z działalności: operacyjnej ( inwestycyjnej ( ( finansowej ( E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych w tym: - zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych F. Środki pieniężne na początek okresu G. Środki pieniężne na koniec okresu (F + D) w tym: - o ograniczonej możliwości dysponowania (36) Przykład nr 2 - Konsolidowanie rachunków przepływów pieniężnych metodą pośrednią na podstawie jednostkowych rachunkówZałożenia1. Spółka dominująca D posiada 80% udziałów w spółce zależnej Z oraz 30% udziałów w spółce stowarzyszonej Spółka D wycenia udziały w jednostkach podporządkowanych w cenie Dane finansowe spółki zależnej Z obejmowane są w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym metodą pełną, zaś dane spółki S metodą praw Udziały w spółce Z nabyto w 200X-2 roku za cenę zł; wartość księgowa aktywów netto wynosiła zł; miały one pokrycie w kapitale zakładowym równym zł i kapitale zapasowym równym zł. Jednak wartość godziwa budynku administracyjnego o pozostałym 10-letnim okresie użytkowania na dzień objęcia kontroli była wyższa o zł od jego wartości bilansowej, wykazanej w sprawozdaniu finansowym spółki D, sporządzonym na ten Wartość firmy spółki Z w kwocie zł ( - 80% x [ + - 19% x zł]) podlega rozliczeniu w równych ratach przez cztery lata. Do 1 stycznia 200X roku odpisano już połowę wartości firmy spółki Jednostkowe rachunki przepływów pieniężnych spółek D i Z na dzień sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania, którym jest 31 grudnia 200X roku, przedstawia tabela Dane spółki S obejmowane są metodą praw własności (por. pkt 3) dlatego wystarczające są następujące informacje; w rozliczeniu ceny nabycia 30% udziałów równej zł powstała ujemna wartość firmy w wysokości zł; do 1 stycznia 200X roku odpisano już kwotę zł. Aktywa netto spółki S od dnia nabycia udziałów do dnia 1 stycznia 200X roku wzrosły o zł i na dzień 1 stycznia 200X roku wynoszą zł. Dla potrzeb niniejszego przykładu zakłada się, że wartości godziwe aktywów netto na dzień rozpoczęcia wywierania znaczącego wpływu na spółkę S nie odbiegały istotnie od wartości ważne dla sporządzenia skonsolidowanego rachunku dane finansowe wraz z ich opisem zawierają tabele 1 i 2. W tabeli 2 liczby pisane pogrubioną czcionką w nawiasach, dotyczą punktów założeń do przykładu oraz założeń z tabeli 1Wybrane dane finansowe o zdarzeniach i operacjach w spółkach D, Z i S w 200X roku Lp. Dane finansowe i fakty za 200X rok zł 8. Wynik finansowy netto (Zysk) spółki D za 200X roku 9. Wynik finansowy netto (Zysk) spółki Z za 200X roku 10. Wynik finansowy netto (Zysk) spółki S za 200X roku 11. Roczna kwota odpisu wartości firmy spółki Z 12. Roczna kwota odpisu ujemnej wartości firmy spółki S 13. Dodatkowa roczna amortyzacja środków trwałych (budynek administracyjny) od różnicy między wartością godziwą a wartością ewidencyjną z dnia nabycia udziałów 14. Saldo niezrealizowanych zysków na transakcjach między spółką D i Z, zawartych w zapasie końcowym produktów znajdujących się w spółce Z 15. Saldo niezrealizowanych zysków na transakcjach między spółką Z i D, zawartych w zapasie końcowym towarów znajdujących się w spółce D 16. Spotka D udzieliła w 200X roku spółce Z krótkoterminowej pożyczki na wydatki bieżące. Pożyczka do końca roku nie została spłacona 17. Naliczone i zapłacone odsetki od uzyskanej pożyczki 18. Naliczona i wypłacona dywidenda z zysku spółki Z za rok 200X-1 19. Naliczona i wypłacona dywidenda z zysku spółki S za rok 200X-1 20. Saldo bieżących należności spółki D w spółce Z na roku 21. Saldo bieżących należności spółki D w spółce Z na roku 22. Saldo bieżących należności spółki Z w spółce D na roku 23. Saldo bieżących należności spółki Z w spółce D na roku 24. Spółka Z w ciągu roku podwyższyła kapitał podstawowy, który został objęty proporcjonalnie do posiadanych udziałów i opłacony gotówką Tabela 2Ustalenie łącznego i skonsolidowanego wyniku finansowego za 200X rok Lp. Elementy wyniku finansowego spółek D, Z i S zł 1 2 3 25. Wynik finansowy spółki D (8) 26. Wynik finansowy spółki Z (9) 27. Wynik łączny spółek D i Z ( zł) 28. Saldo niezrealizowanych zysków na transakcjach między spółkami D i Z (14) Aktywa podatkowe z tytułu eliminacji zysków na sprzedaży wewnątrz grupy ( 29. Saldo niezrealizowanych zysków na transakcjach między spółkami Z i D (15) Aktywa podatkowe z tytułu eliminacji zysków na sprzedaży wewnątrz grupy ( 30. Dodatkowa roczna amortyzacja środków trwałych (13) Rozwiązanie części rezerwy na podatek odroczony z tytułu przeszacowania aktywów ( 950 31. Roczny odpis wartości firmy spółki Z (11) ( 32. Roczny odpis ujemnej wartości firmy spółki S (12) 33. Naliczona i wypłacona dywidenda z zysku spółki Z ( x 80%) (18) ( 34. Naliczona i wypłacona dywidenda z zysku spółki S ( x 30%) (19) ( 35. Udział w zysku spółki stowarzyszonej S (30% x zł) (10) 36. Udziały mniejszości w zysku spółki Z (20% x [ x x zł]) (9) ( 1 2 3 37. Skonsolidowany wynik finansowy spółek D, Z i S(*) 38. Różnica między wynikiem łącznym spółek D i Z a wynikiem skonsolidowanym ( - zł) ( (*) W rozwiązaniu przykładu przyjęto, że wycena udziałów w spółce S metodą praw własności, mimo powodowania różnicy przejściowej z punktu widzenia odroczonego podatku dochodowego nie obejmuje stosownej rezerwy na odroczony podatek dochodowy. Wykorzystano tu przypadek, o którym mowa w pkt. 16,8 (b) KSR 2 "Podatek dochodowy".Kwota zł różnicy między wynikiem łącznym spółek objętych konsolidacją metodą pełną a wynikiem skonsolidowanym grupy kapitałowej powinna być wprowadzona jako łączna korekta konsolidacyjna do dokumentacji konsolidacyjnej tak, by skonsolidowany rachunek, sporządzony metodą pośrednią na podstawie konsolidowanych rachunków spółek D i Z, wykazywał spójność ze skonsolidowanym rachunkiem zysków i strat grupy spółek D i Z oraz spółki stowarzyszonej S, w powiązaniu z poszczególnymi korektami wyniku finansowego poszczególnych działów przepływów pieniężnych. Lepiej jednak poszczególne korekty wyniku finansowego, wpływające na skonsolidowany wynik finansowy przeprowadzać odrębnie, tak jak czyni się to przy konsolidowaniu rachunków zysków i strat. Celowe jest stosowanie podobnego podejścia do tych korekt pozycji bilansu, które również wpływają na korekty przepływów konsolidacyjne, dotyczące poszczególnych pozycji skonsolidowanego rachunku zawiera schemat 1, w którym znakiem dodatnim (+) i ujemnym (-) oznaczono odpowiednio wpływ korekty danej pozycji na przepływy pieniężne. Liczby podane w nawiasie odpowiadają pozycji założeń do przykładu oraz wyliczeń poczynionych na ich podstawie w tabeli 2. Wytłuszczona, pisana kursywą liczba z literą odpowiada punktowi standardu i wyjaśnia przyjęty sposób ujęcia korekty konsolidacyjnej. Schemat 1. Korekty konsolidacyjne SRPP Punkty stan- dardu (+) (-) (a) Roczny odpis wartości firmy spółki Z (11, 31) ( b) Odpisy wartości firmy Zysk netto (b) Dodatkowa roczna amortyzacja od środków trwałych (13, 30) (8. 14 g) Amortyzacja (środków trwałych) Zysk netto (c) Rozwiązanie części rezerwy na odroczony podatek dochodowy z tytułu różnicy na wycenie budynku spółki D (b) (8. 14 h) Zysk netto 950 Zmiana stanu rezerw 950 (d) Eliminacja salda niezrealizowanych zysków na transakcjach między spółkami D i Z (14, 15, 28, 29) (8. 14 c) Zysk netto Zmiana stanu produktów i towarów (zapasów) (e) Korekty podatku dochodowego z tytułu eliminacji zysków na transakcjach między spółkami D i Z (14, 15, 28, 29) lub (d) (8. 14 h) Zysk netto Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych ( (f) Przekazanie pożyczki gotówkowej spółce Z (16) ( c) Wydatki na aktywa finansowe (udzielone pożyczki) (Przepływy pieniężne działalności inwestycyjnej) Wpływy z kredytów i pożyczek (Przepływy pieniężne działalności finansowej) (g) Eliminacja odsetek od pożyczki udzielonej spółce Z (17) ( f) Wydatki na odsetki (Przepływy pieniężne działalności finansowej) Wpływy z aktywów finansowych (z odsetek) (Przepływy pieniężne działalności inwestycyjnej) (h) Eliminacja dywidendy należnej od spółki Z (18,33) (8. 14 e) Zysk netto Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy) (Przepływy pieniężne działalności operacyjnej) (i) Eliminacja dywidendy wypłaconej przez spółkę Z (18, 33) (8. 8 a) Dywidendy i inne wypłaty na rzecz właścicieli (Przepływy pieniężne działalności finansowej) Wpływy z aktywów finansowych (z dywidend) (Przepływy pieniężne działalności inwestycyjnej) Dywidendy wypłacone udziałowcom mniejszościowym (Przepływy pieniężne działalności inwestycyjnej) (j) Eliminacja dywidendy uzyskanej od spółki S (19, 34) (8. 14 e) Zysk netto Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy) (Przepływy pieniężne działalności operacyjnej) (k) Ujęcie skutków eliminacji wzajemnych rozrachunków spółek D i Z (20, 21, 22, 23) ( Zmiana stanu należności krótkoterminowych Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych (l) Udziały w zyskach jednostki stowarzyszonej S (10, 12, 32, 35) (8. 14 d) Zysk netto Zysk (strata) z udziałów w jednostkach rozliczanych metodą praw własności (Przepływy pieniężne działalności operacyjnej) (m) Udziały w zysku spółki Z należne udziałowcom mniejszościowym (9, 13, 15) ( a) Zysk netto (20% x ( x x zł)) Zyski mniejszości (Przepływy pieniężne działalności operacyjnej) (n) Rozliczenie podwyższenia kapitału spółki Z (24) ( Wydatki na nabycie udziałów w jednostkach zależnych (Przepływy pieniężne działalności inwestycyjnej) Wpływy z emisji udziałów własnych oraz dopłat do kapitału (Przepływy pieniężne działalności finansowej) Wpływy z emisji udziałów, objętych przez udziałowców mniejszościowych (Przepływy pieniężne działalności finansowej) Zapisy korygujące razem Na podstawie danych finansowych spółek D i Z, zawartych w ich jednostkowych rachunkach oraz uwzględniając korekty konsolidacyjne ujęte w schemacie 1, sporządzono skonsolidowany rachunek przedstawiony w tabeli 3. W tabeli tej wykazano jedynie te pozycje rachunku, które zawierają dane liczbowe, zaś litery pisane pogrubioną kursywą w nawiasach odpowiadają poszczególnym korektom konsolidacyjnym, przedstawionym w schemacie nazwy poszczególnych pozycji skonsolidowanego rachunku zostały nieco uproszczone w stosunku do tych, jakie zawiera załącznik nr 4 rozporządzenia o konsolidacji. Tabela 3. Konsolidacja rachunków przepływów pieniężnych spółek D i Z z udziałami w spółce stowarzyszonej S Pozycje rachunku przepływów pieniężnych Spółka D - Spółka Z - Korekty Dane skonsolido-wane (+) (-) 1 2 3 4 5 6 Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej Zysk netto (c) 950 (a) (e) (b) (I) (d) (h) (j) (m) Korekty razem Zyski udziałowców mniejszościowych (m) Zysk z udziałów w spółce S rozliczanej metodą praw własności (I) ( Amortyzacja (b) Odpisy wartości firmy (a) Odsetki i udziały w zyskach spółek Z i S ( (h) (j) Zysk z działalności inwestycyjnej ( ( ( Zmiana stanu rezerw ( (c) 950 ( Zmiana stanu zapasów ( (d) Zmiana stanu należności (k) Zmiana stanu zobowiązań ( (k) Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych (e) ( Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej Wpływy ze zbycia środków trwałych Wpływy z aktywów finansowych w spółkach Z i S (g) (i) 1 2 3 4 5 Razem wpływy działalności inwestycyjnej -0- Wydatki na nabycie środków trwałych Wydatki na aktywa finansowe w spółce Z (f) - (n) Dywidendy wypłacone udziałowcom mniejszościowym (i) Razem wydatki działalności inwestycyjnej Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej ( ( ( Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowej Wpływy netto z emisji kapitału (n) - Wpływy z emisji udziałów, objętych przez udziałowców mniejszościowych (n) Zaciągnięte kredyty i pożyczki (f) Razem wpływy działalności finansowej Wydatki na dywidendy (i) Spłaty kredytów i pożyczek Odsetki zapłacone (g) Razem wydatki działalności finansowej -0- Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej -0- Razem przepływy pieniężne netto Środki pieniężne na początek roku Środki pieniężne na koniec roku Rachunek przepływów pieniężnych jest to jeden z kilku elementów sprawozdania finansowego, które zobowiązane są sporządzać niektóre jednostki. W tym artykule omówione zostanie, jak wypełnić rachunek przepływów pieniężnych metodą pośrednią. Możliwe jest również pobranie poniżej załączonego wzoru tego dokumentu. Cały dokument należy wypełniać odpowiednio za rok, za który sporządzany jest rachunek przepływów pieniężnych oraz za rok przepływów pieniężnych muszą sporządzać jednostki, które z mocy ustawy podlegają corocznemu badaniu sprawozdań finansowych. Jednostki do tego zobligowane określa art. 64 ustawy o 64 ust. 1 Ustawy o rachunkowościBadaniu podlegają roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitałowych oraz roczne sprawozdania finansowe - kontynuujących działalność:banków, zakładów ubezpieczeń oraz zakładów reasekuracji;spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych;jednostek działających na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi;jednostek działających na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych;krajowych instytucji płatniczych i instytucji pieniądza elektronicznego;spółek akcyjnych, z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji;pozostałych jednostek, które w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdania finansowe, spełniły co najmniej dwa z następujących warunków:średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób,suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej euro,przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej euro. Wszystkie wyżej wymienione jednostki podlegają obowiązkowemu, corocznemu badaniu biegłych - w badaniu tym sprawdzana jest poprawność sporządzonego przez te jednostki sprawozdania finansowego, w skład którego wchodzi między innymi właśnie rachunek przepływów przepływów pieniężnych, a ściślej mówiąc jego poprawne sporządzenie, pomaga określić płynność finansową przedsiębiorstwa oraz pokazuje, jak kształtuje się ona w porównaniu do roku poprzedniego. Dzięki temu, że w tym dokumencie uwzględniane są nie tylko wpływy stanowiące przychody oraz wydatki stanowiące koszty, pozwala to na ukazanie prawdziwej kondycji finansowej wszystkim rachunek przepływów pieniężnych powinien zostać opatrzony datą oraz miejscowością sporządzenia. Kolejne części rachunku należy wypełniać według opisu A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnejCzęść ta dotyczy przepływów pieniężnych wynikających z działalności operacyjnej jednostki, czyli z jej podstawowej działalności, np. świadczenia usług czy sprzedaży części: należy zamieścić kwotę zysku lub straty netto - należy ją obliczyć, sporządzając rachunek zysków i strat (kolejny element sprawozdania finansowego przedsiębiorstwa); należy wpisać sumę korekt zmiany stanu. Kwoty korekt, czyli zmiany stanu, należy ustalić, obliczając różnicę między stanem końcowym a początkowym danych aktywów i pasywów jednostki na za dany rok obrotowy. Zmiany te należy interpretować jako:wpływ środków pieniężnych, gdy aktywa się zwiększyły, a pasywa zmniejszyły,rozchód środków pieniężnych, gdy aktywa się zmniejszyły, a pasywa w punktach od 1 do 10 należy wprowadzić poszczególne kwoty z tych korekt dotyczących:Amortyzacji - jej wysokość należy ustalić poprzez obroty konta dotyczącego amortyzacji za dany rok obrotowy;Zysków (strat) z tytułu różnic kursowych - różnice kursowe obliczane są w momencie, gdy przedsiębiorstwo dokonuje transakcji (sprzedaż lub zakup) w walucie obcej oraz otrzymuje lub dokonuje płatności dotyczących tych transakcji również w walucie obcej;Odsetek i udziałów w zyskach (dywidend);Zysków (strat) z działalności inwestycyjnej;Zmiany stanu rezerw - należy ją ustalić poprzez porównanie stanu rezerw z pasywów w bilansie, należy jednak zwrócić uwagę na rezerwy przeznaczone na odroczony podatek, gdy te są rozliczane z kapitałem własnym i nie mają wtedy wpływu na wynik finansowy;Zmiany stanu zapasów - pozycję tę należy ustalić, biorąc pod uwagę stan zapasów w pozycjach bilansu, natomiast należy zwrócić uwagę na to, że w pewnych okolicznościach nie będzie można kwot tych wziąć wprost z bilansu, ponieważ mogły w danym okresie wystąpić operacje wpływające na stan zapasów, a niewpływające na rachunek przepływów pieniężnych, jak na przykład przekazanie lub otrzymanie zapasów jako wkład do firmy w formie aportu;Zmiany stanu należności - zmianę tę można obliczyć, biorąc pod uwagę pozycje dotyczące należności wykazane w bilansie, ale należy uważać, aby nie zsumować należności krótkoterminowych i długoterminowych z należnościami z działalności inwestycyjnej;Zmiany stanu zobowiązań krótkoterminowych - pozycja ta powinna uwzględniać zmianę w danym roku obrotowym stanu zobowiązań krótkoterminowych, czyli wymaganych w okresie poniżej 12 miesięcy, za wyjątkiem zmian powiązanych z:dłużnymi papierami wartościowymi,kredytami i pożyczkami,zobowiązaniami wekslowymi,działalnością inwestycyjną,zobowiązaniami powiązanymi ze zmianami zobowiązań na udziały w kapitale własnym,zmianą stanu funduszy specjalnych spowodowanych odpisem z zysku na zasilenie Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych;Zmiany stanu rozliczeń międzyokresowych - dotyczy ona zmiany rozliczeń międzyokresowych przychodów, czynnych i biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów. Uwagę należy zwrócić na czynne rozliczenie międzyokresowe z tytułu odroczonego podatku dochodowego - jeżeli są one odnoszone bezpośrednio na kapitał własny, to nie należy ich tutaj ujmować;Innych należy wpisać kwotę przepływów pieniężnych netto z działalności operacyjnej, czyli kwotę z punktu należy odjąć lub dodać do kwoty z punktu B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnejCzęść ta dotyczy wpływów oraz wydatków związanych z działalnością inwestycyjną jednostki, czyli między innymi przychodów odsetkowych, z dywidend, zbycia środków trwałych oraz wydatków na zakup środków trwałych, nieruchomości lub inwestycje części:I. Wpływy, należy umieścić kolejno w punktach:Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych - punkt ten dotyczy rocznych wpływów uzyskanych ze sprzedaży wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych. Przy wypełnianiu tej pozycji należy uważać, aby w kwocie tej nie ująć zwróconych przez kontrahentów zaliczek, które były wpłacone na poczet zakupu wartości niematerialnych i prawnych lub rzeczowych aktywów trwałych - wykazuje się je w pozycji sprawozdania “Inne wpływy inwestycyjne”;Zbycie inwestycji w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne - ująć tutaj należy wpływy z całego roku z tytułu sprzedaży inwestycji w nieruchomości oraz w wartości niematerialne i prawne;Z aktywów finansowych, w tym:a) w jednostkach powiązanych - rozumie się przez to wpływy z jednostek wchodzących w skład danej grupy kapitałowej, b) w pozostałych jednostkach w podzieleniu na:- zbycie aktywów finansowych - w punkcie tym należy ująć wpływy ze sprzedaży aktywów finansowych (akcje i udziały w innych jednostkach, papiery wartościowe),- dywidendy i udziały w zyskach - zaliczyć do tej grupy należy również otrzymane zaliczki na poczet przyszłych dywidend,- spłata udzielonych pożyczek długoterminowych - oznacza kwotę spłat otrzymanych w danym roku pożyczek, które udzielone były na okres dłuższy niż 12 miesięcy,- odsetki - pozycja ta obejmuje wpływy odsetkowe z tytułu udzielonych przez przedsiębiorstwo pożyczek, założonych lokat lub innych aktywów finansowych. W punkcie tym nie wykazuje się wpływów ujętych w pozycji dotyczącej dywidend. Jeżeli chodzi o lokaty pieniężne, to w tej pozycji należy ująć jedynie otrzymane odsetki od lokat dokonywanych na okres powyżej 3 miesięcy - odsetki otrzymane z lokat zawieranych na okres krótszy zalicza się do wpływów z działalności operacyjnej,- inne wpływy z aktywów finansowych - punkt ten obejmuje wpływy z aktywów finansowych nieujętych w poprzednich punktach;Inne wpływy inwestycyjne - obejmują wszystkie wpływy inwestycyjne, które nie zostały ujęte w poprzednich pozycjach - są to np.: spłaty udzielonych pożyczek krótkoterminowych, wpływy z najmu inwestycji w nieruchomości, zwrot zaliczek udzielonych na poczet zakupu składników działalności inwestycyjnej, wpływy ze sprzedaży innych niż aktywa finansowe inwestycji Wydatki, należy ująć kwotę wydatków:Na nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych - pozycja ta obejmuje wydatki w danym okresie na zakup wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych. Należy pamiętać, że w pozycji tej oraz dwóch kolejnych (Inwestycje w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne oraz Aktywa finansowe) należy wykazać wszystkie wydatki związane z zakupem, czyli niepodlegający odliczeniu podatek VAT oraz akcyzowy, koszt montażu, opłaty notarialne. Dodatkowo w tej pozycji, co do zasady, nie należy ujmować zaliczek wpłaconych na poczet nabycia wartości niematerialnych i prawnych - należy je wykazać w punkcie 4 “Inne wydatki inwestycyjne”. Natomiast w sytuacji, gdy zaliczki te są wpłacone w kwotach znacznych, a termin realizacji zamówienia jest niezbyt odległy, wyjątkowo można tu ująć wpłaconą zaliczkę. Pod warunkiem oczywiście, że zostaną zamieszczone odpowiednie adnotacje odnośnie tej operacji;Na inwestycje w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne - w pozycji tej ujmuje się wydatki związane z inwestycjami w zakup nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych;Na aktywa finansowe, w tym:a) w jednostkach powiązanych - rozumie się przez to wpłaty do jednostek wchodzących w skład danej grupy kapitałowej, dotyczące zakupu aktywów finansowych, b) w pozostałych jednostkach:- nabycie aktywów finansowych - ująć tu należy wydatki związane z nabyciem akcji i udziałów obcych jednostek, papierów wartościowych lub pozostałych aktywów finansowych,- udzielone pożyczki długoterminowe - są to pożyczki, które udzielane są na okres dłuższy niż 12 miesięcy;Na inne wydatki inwestycyjne - jest to pozycja obejmująca wydatki inwestycyjne przedsiębiorstwa, które nie zostały ujęte w poprzednich punktach dotyczących działalności inwestycyjnej - wśród nich są np. pożyczki udzielane na okres krótszy niż 12 miesięcy, wpłacone zaliczki na poczet nabycia wartości niematerialnych i prawnych, rzeczowych aktywów trwałych lub inwestycji w Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej - w typ punkcie rachunku przepływów pieniężnych należy wpisać różnicę między kwotą z punktu I, czyli wpływów inwestycyjnych, a kwotą z punktu II, czyli wydatkami inwestycyjnymi. Część C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowejRachunek przepływów pieniężnych - część C dokumentu - dotyczy wpływów oraz wydatków przedsiębiorstwa związanych z działalnością finansową części I. wpisać należy wpływy:Netto z wydania udziałów (emisji akcji) i innych instrumentów kapitałowych oraz dopłat do kapitału - pozycja ta powinna objąć wpływy związane z powiększeniem kapitału własnego przedsiębiorstwa, które jest związane z wydaniem udziałów, to jest akcji i innych instrumentów kapitałowych. Kwoty te należy ująć w tej pozycji, nawet jeżeli nie miała miejsca rejestracja podwyższenia kapitału w rejestrze sądowym. W pozycji tej należy również ująć przychody ze sprzedaży akcji własnych i równych nim akcji jednostki dominującej w grupie kapitałowej. W sytuacji, gdy przedsiębiorstwo poniosło wydatki związane z emisją akcji, a jeszcze nie otrzymało z ich tytułu wpływów, to wydatki te należy ująć w części sprawozdania, w punkcie “Inne wydatki finansowe”.Dodatkowo, należy pamiętać, aby w pozycji tej nie ujmować zwiększeń kapitału własnego związanego z:wniesieniem wkładu w formie niepieniężnej,zatrzymaniem zarobku (zysku) w przedsiębiorstwie, który np. powiększy kapitał zapasowy,zadeklarowanymi zakupami akcji, które nie zostały opłacone, ponieważ takie operacje powinny być ujęte w tej pozycji dopiero w okresie ich opłacenia przez nabywcę;Kredyty i pożyczki - w tej pozycji należy ująć wpływy z tytułu otrzymanych kredytów bądź pożyczek długo- oraz krótkoterminowych. Jeżeli z sumy udzielonego kredytu lub pożyczki potrącona została prowizja lub odsetki, to kwotę tę powinno się odjąć od kwoty pożyczonych pieniędzy;Emisja dłużnych papierów wartościowych - pozycja ta obejmuje wpływy do jednostki związane z emisją przez nią długo- oraz krótkoterminowych obligacji własnych, dłużnych papierów wartościowych oraz innych instrumentów kapitałowych. Kwotę wpływów z tych tytułów należy pomniejszyć o koszty związane z emisją;Inne wpływy finansowe - w niniejszej pozycji wykazać należy wpływy związane z działalnością finansową jednostki, które nie zostały ujęte w pozostałych pozycjach, tak jak np.: otrzymane części II. należy wpisać wydatki na:Nabycie udziałów własnych - pozycja ta powinna obejmować wydatki na zmniejszenie kapitału związane z wykupem udziałów lub akcji własnych lub jednostki dominującej w grupie kapitałowej;Dywidendy i inne wpłaty na rzecz właścicieli - w tej pozycji wykazać należy wydatki związane z wypłaceniem dywidend z zysku oraz zaliczek z nimi związanymi;Inne,niż wypłaty na rzecz właścicieli wydatki z tytułu podziału zysku - pozycja ta obejmuje wypłaty z zysku inne, niż wypłaty na rzecz właścicieli, czyli np.: wydatki na wypłaty tantiem, wydatki na cele społeczne czy nagrody;Spłaty kredytów i pożyczek - w tej pozycji należy ująć wydatki z tytułu spłacanych kredytów bądź pożyczek długo- oraz krótkoterminowych. Z sumy udzielonego kredytu lub pożyczki należy wykazać jedynie część kapitałową raty, bez odsetek i prowizji. Jeżeli natomiast pożyczka lub kredyt udzielona jest i spłacana w walucie obcej, to kwoty kapitału należy wykazywać, sumując raty kapitałowe wraz ze zrealizowanymi różnicami kursowymi;Wykup dłużnych papierów wartościowych - wykazać tu należy wydatki związane z wykupieniem wyemitowanych przez przedsiębiorstwo obligacji oraz innych dłużnych papierów wartościowych;Z tytułu innych zobowiązań finansowych - w tej pozycji wykazuje się wydatki związane ze spłatą zobowiązań finansowych, których rachunek przepływów pieniężnych nie ujmuje w innych punktach, np.: wykup weksli o innym charakterze niż operacyjny;Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego - wykazać tu należy wydatki przedsiębiorstwa związane ze spłacaniem rat leasingu finansowego - należy wykazać jedynie część kapitałową raty, bez odsetek i prowizji. Jeżeli natomiast leasing udzielony i spłacany jest w walucie obcej, to kwoty kapitału należy wykazywać, sumując raty kapitałowe wraz ze zrealizowanymi różnicami kursowymi. Odsetki i prowizje należy wykazać w kolejnej pozycji rachunku przepływów pieniężnych, czyli “Odsetki”;Odsetki - pozycja ta powinna obejmować wydatki jednostki związane z opłaconymi odsetkami od przyznanych kredytów oraz pożyczek, dłużnych papierów wartościowych oraz prowizji bankowych;Inne wydatki finansowe - pozycja ta obejmuje wydatki związane z działalnością finansową jednostki, których rachunek przepływów pieniężnych nie wykazał w innych pozycjach, takie jak.: wydatki dotyczące pokrycia zobowiązań finansowych jednostki, wywołanych przez udzielone gwarancje Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej - w typ punkcie rachunku przepływów pieniężnych należy wpisać różnicę między kwotą z punktu I, czyli wpływów finansowych, a kwotą z punktu II, czyli wydatkami D. Przepływy pieniężne netto razemW tej części należy zsumować kwoty z wszystkich pozostałych części, czyli przepływów pieniężnych z:działalności operacyjnejdziałalności inwestycyjnejdziałalności E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnychW tej części należy ująć, jeżeli ona występuje, bilansową zmianę stanów środków pieniężnych oraz wyróżnić z niej ewentualną zmianę stanu środków pieniężnych z tytułu różnic F. Środki pieniężne na początek okresuW tym punkcie należy zamieścić kwotę środków pieniężnych przedsiębiorstwa na początek danego okresu sprawozdawczego, których wartość jest zgodna z pozycją w G. Środki pieniężne na koniec okresuW tej części cały rachunek przepływów pieniężnych jest podsumowywany - należy w tej części ująć różnicę między stanem początkowym środków pieniężnych oraz sumy wszystkich przepływów pieniężnych danej jednostki. Wynik ten powinien się równać środkom pieniężnym dostępnym na koniec okresu sprawozdawczego. Gwarantuje to poprawność sporządzenia raportu. Do pobrania:

darowizna w rachunku przepływów pieniężnych